خشک شدن دهان - دلایل و روش های درمان " خشکی دهان "
آیا می دانستید اولین مراحل هضم غذا در دهان آغاز می شود ؟ هرگونه اختلال و تغییر در تولید بزاق دهان می تواند فراید هضم غذا را دچار مشکل کند . بزاق حاوی دو آنزیم گوارشی ضروری است . آمیلاز که نشاسته موجود در خوراکی ها را تجزیه می کند و لیپاز که به هضم چربی ها کمک می کند . زمانی كه غدد بزاقی به اندازه کافی بزاق تولید نکند ، دچار خشک شدن دهان می شویم . خشکی دهان در مواردی عادی محسوب میشود ( مانند افزایش سن ) و گاهی به دلایل دیگر مانند شیمی درمانی ، مصرف برخی از داروها ، برخی از بیماری ها و ... ایجاد می شود .
درمان خشکی دهان وابسته به دلیل آن است . اگر به دلیل مصرف دارو و یا حساسیت به دارو باشد می توان با تغییر داروهای مصرفی ، از خشک شدن دهان جلوگیری کرد .و یا ممکن است به دلیل بیماری هایی مانند دیابت بوجود آمده باشد که با درمان این بیماری ها می تواند خشکی دهان را درمان کرد. خشک شدن دهان می تواند باعث مشکل در هضم غذا شده و مشکلات دیگری مانند پوسیدگی دندان و بیماری های لثه در پی داشته باشد . برخی از عوارض خشک شدن دهان عبارتنداز :
- بد بو بودن دهان
- مشکل در جویدن غذاها
- مشکل در بلع و قورت دادن غذاها
- مشکل در صحبت کردن
- خشک شدن گلو و لب
- خستگی مفرط
- احساس اینکه زبان ضخیم شده است
- سوزش دهان
- مشکل در تشخیص طعم ها
- ایجاد زخم و آفت در دهان
- دندان درد و بیماری های لثه
دلایل خشک شدن دهان
- برخی از داروهای مصرف - عوارض جانبی برخی از داروهایی که مصرف می کنید می تواند باعث خشک شدن دهان شود . مانند داروهای درمان افسردگی(مانند نورتریپتیلین) ، فشار خون بالا (مانند : کاپتوپریل)، داروهای قلبی ، داروهای کاهش کلسترول خون (مانند : آتورواستاتین) ، آنتی هیستامین ها (مانند دیفن هیدرامین) ، داروهای رقیق کننده خون (مانند وارفارین) ، آرامبخش ها ، مسکن ها و ....
- پیری - افزایش سن می تواند باعث اختلال در ترشح بزاق و خشک شدن دهان شود . تغذیه نامناسب و مصرف داروهایی مانند داروهای آلزایمر نیز می تواند این مشکل را بیشتر کند .
- داروهای شیمی درمانی
- پرتو درمانی سر و گردن می تواند به غدد بزاق آسیب وارد کرده و باعث خشک شدن موقت یا دائمی دهان شود .
- دیابت - یکی از عوائم دیابت و افزایش قند خون ، خشک شدن دهان است . مصرف داروی متفورمین نیز می تواند باعث خشکی دهان شود
- سکته - کسانی که سابقه سکته مغزی دارند ممکن است به صورت موقت یا دائمی دچار خشکی دهان شوند
- عفونت مخمر دهان
- اچ آی وی ایدز
- مصرف دخانیات مانند سیگار و قلیان
- مصرف مداوم مشروبات الکلی
- استفاده از متامفتامین و ماری جوانا
- لنفوم
- توبروز اسکلروزیس (Tuberous sclerosis) یا تصلب تکمهای یک اختلال ژنتیکی اتوزومال
- آمیلوئیدوز
- گرانولوماتوز - سارکوئیدوز
- هپاتیت C
- عفونت غدد بزاقی
درمان های رایج سندرم خشک شدن دهان
1 - به میزان کافی آب بنوشید در طول روز به میزان کافی آب مصرف کنید تا دچار کم آبی بدن و خشک شدن دهان نشوید
2- همراه غذا آب بنوشید برای کمک به راحت جویدن غذا و همچنین قورت دادن غذا ، همراه با غذا آب بنوشید . با وجود اینکه نوشیدن آب همراه با غذا از لحاظ سلامت دستگاه گوارشی توصیه نمی شود ، ولی می تواند به راحت تر غذا خوردن شما کمک کند .
3 - غذاهای خشک را کمتر کنید در صورتی که مشکل خشک بودن دهان دارید بهتر است غذاهای خشک را کمتر مصرف کرده و بیشتر سوپ و آش و یا هر نوع غذای آبکی دیگر مصرف کنید .
4 - از بینی نفس بکشید نفس کشیدن از طریق دهان می تواند باعث خشک شدن دهان شود . سعی کنید همیشه از طریق بینی تنفس کنید .
5 - از رطوبت سازها استفاده کنید متخصصان توصیه می کنند با استفاده از رطوبت سازها محیط خانه را مرطوب نگه دارید . حتی می توانید برای سلامت بیشتر ، از اسانس های مختلف در این رطوبت سازها استفاده کنید ( مانند اسانس اسطوخودوس )
6 - از روغن نارگیل استفاده کنید زمانی که دهان شما خشک است باعث خشک شدن و ترک خوردن لب ها می شود . برای جلوگیری از این مشکل می توانید از روغن نارگیل استفاده کنید .
7 - از تحریک کننده های بزاق استفاده کنید اگر دهان شما خشک است می توانید از خوراکی هایی که باعث تحریک بزاق می شوند و بزاق دهان را افزایش می دهند استفاده کنید . مانند هویج ، زنجبیل ، فلفل ، رازیانه و ...
8 - بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید در صورتی که دهان شما خشک است در معرض بیماری های لثه و پوسیدگی دندان قرار دارد . برای پیشگیری از این مشکلات ، مسواک را فراموش نکنید ، از نخ دندان و دهان شویه های مناسب استفاده کنید . حتی می توانید از در خانه دهان شویه تهیه کنید تا از مضرات دهان شویه های صنعتی در امان باشید جمع بندی :
- خشک بودن دهان می تواند باعث ایجاد مشکلات لثه و پوسیدگی دندان شود
- هضم غذا از دهان شروع می شود و خشک بودن دهان می تواند باعث مشکلات گوارشی شود
- خشک شدن دهان در سالمندان رایج تر است و مشکلات بیشتری نیز برای آنها ایجاد می کند
- عوارض جانبی برخی از داروهایی که مصرف می کنید ، خشک شدن دهان است
- برای کمک به بهبود ، روزانه به میزان کافی آب بنوشید ، مسواک بزنید ، از نخ دندان استفاده کنید ، با بینی نفس بکشید ، کمتر غذای خشک بخورید ، بین غذا آب بنوشید ، از مرطوب کننده های هوا استفاده کنید ، خیار ، هویج ، زنجبیل ، رازیانه و فلفل را فراموش نکنید .
تهیه و ترجمه اختصاصی / pamuh.com