تیامین یا ویتامین B1 - فواید - عوارض جانبی - علائم کمبود
تیامین یا ویتامین B1 نوعی ویتامین محلول در آب است که معمولا در بسیاری از غذاهای حیوانی و گیاهی یافت می شود . ویتامین های محلول در آب در بدن ذخیره نمی شوند و به راحتی توسط مایعات بدن ، از بدن خارج می شوند . به همین دلیل مجبور هستیم این نوع از ویتامین ها را به صورت مستمر و مداوم از طریق تغذیه دریافت کنیم .
ویتامین B1 مانند سایر ویتامین های گروه B در بسیاری از فرایندها بدن نقش اساسی دارد . وجود این ویتامین برای عملکرد صحیح سلولی بسیار حیاتی بوده و به تولید انرژی از مواد غذایی کمک می کند . تیامین یا ویتامین B1 به بدن کمک می کند تا کربوهیدرات های دریافتی از غذاها را به انرژی تبدیل کند .
همچنین پیشنهاد می شود بخوانید : نیاسین یا ویتامین B3 چیست ؟
همچنین این ویتامین در متابولیسم بدن نیز نقش دارد ، به سلامت کبد کمک می کند ، چشم را تقویت کرده و در سلامت پوست و مو نقش مهمی دارد . بیشتر غذاهایی که در روز مصرف می کنیم حاوی مقدار مناسبی ویتامین B1 هستند . میزان مورد نیاز بدن ما به این ویتامین در مردان 1.2 میلیگرم در روز و برای زنان 1.1 میلیگرم در روز است .
زنان باردار و زنانی که در دوران شیردهی هستند به مقدار بیشتری ویتامین B1 نیاز دارند (1.4 الی 1.5 میلیگرم در روز) . برای بزرگسالانی که دچار کمبود تیامین هستند معمولا مصرف 5 الی 30 میلیگرم در روز با استفاده از مکمل های ویتامین B1 تجویز می شود . جذب تیامین اکثرا در دوازدهه (که بخشی از دستگاه گوارش است) و با تبدیل آن به فرم فعال تر با نام تیامین پری فسفات انجام می شود .
به چند دلیل ممکن است شما دچار کمبود سطح تیامین در بدن شوید . ممکن است رژیم غذایی شما حاوی مقدار مناسبی از ویتامین B1 نباشد ، ممکن است بدن شما در جذب و تبدیل تیامین دچار مشکل باشد و یا ممکن است بدن شما میزان زیادی از این ویتامین را دفع کند .
منابع غذایی حاوی تیامین یا ویتامین B1
برخی از سالم ترین منابع دریافت ویتامین B1 عبارتند از : انواع مخمرها ، سبزیجات ، مارچوبه ، نخود فرنگی ، لوبیا ، ماهی ، تخمه آفتابگردان ، آجیل ، عدس ، جلبک دریایی ، نخود ، گوشت گاو (که به صورت طبیعی و آزاد تغذیه کرده باشد) ، اسفناج ، بادمجان ، گوجه فرنگی ، سیب زمینی ، دانه های کنجد ، برنج ، گندم ، محصولات لبنی ، ماست ، شیر (طبیعی) ، پرتقال و سایر مرکبات ، شاه ماهی ، ماهی قزل آلا و ...
در ادامه این مطلب به برخی از فواید و مزایای تیامین یا ویتامین B1 اشاره شده است.
خواص و مزایای تیامین یا ویتامین B1
-
تقویت متابولسم بدن و افزایش انرژی
تیامین یا ویتامین B1 به بدن کمک می کند غذاهای مصرفی ما را به انرژی تبدیل کند . تیامین با تبدیل مولکول های موجود در پورتئین ها و کربوهیدرات ها به بدن کمک می کند تا از این مواد مغذی برای تولید انرژی مورد نیاز خود استفاده کند . همچنین تیامین یا ویتامین B1 نقش بسیار مهمی در تولید گلبول های قرمز خون دارد .
-
محافظت از چشم و افزایش سلامت چشم
ویتامین B1 و غذاهایی که حاوی این ویتامین هستند با ترکیب با اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 از آب مروارید جلوگیری کرده و به سلامت چشم کمک می کند . تیامین می تواند از کوری به دلیل تورم عصب چشم جلوگیری کند . برای بهبود هرچه بیشتر سلامت چشم ها ، اضافه کردن غذاهای غنی از ویتامین A به رژیم غذایی خود را نیز در نظر داشته باشید .
-
بهبود سلامت سیستم عصبی
کمبود ویتامین B1 میتواند باعث سردرگمی ، کمبود حافظه ، دمانس (زوال عقل) و حتی آلزایمر شود . این مشکل به ویژه در کسانی که الکل مصرف می کنند به دلیل دفع زیاد تیامین از طریق ادرار ، بیشتر مشاهده می شود.افراد سالمندی که دچار آلزایمر هستند معمولا سطح تیامین بسیار پایینی دارند . با این حال این مورد به صورت دقیق و علمی به اثبات نرسیده است .
-
باعث بهبود سلامت قلبی و عروقی می شود
تیامین یا ویتامین B1 مانند سایر ویتامین های گروه B نقش مهمی در سلامت سیستم قلبی و عروقی ، غدد درون ریز و سیستم خونرسانی بدن دارد . غذاهای حاوی تیامین نقش موثر و مثبتی بر گردش خون و عملکرد قلب دارند و مصرف این ویتامین می تواند باعث افزایش ادرار ، کاهش وزن و کاهش علائم و نشانه های مربوط به نارسایی قلب شود .
تیامین می تواند نقش موثری در جلوگیری از ابتلا به بیماری ها و مشکلات قلبی مانند بزرگ شدن قلب ، ادم ، التهاب قلب و پریکاردیت داشته باشد .
-
از ضعف عضلات جلوگیری کرده و اسپاسم و درد عضلانی را کاهش می دهد .
کمبود ویتامین B1 در بدن ، با سندرم پای بیقرار ، درد عضلانی ، ضعف ، افزایش آب زیر پوستی ، چاقی ، تورم دست ها و پاها ، غبغب ، پف کردن پلک و زیر چشم ، بیحسی اندام های بدن و ... همراه است . تیامین یا ویتامین B1 می تواند به بهبود این علائم کمک کرده و حتی برای افراد دیابتی نیز مفید باشد .
طبق تحقیقات اخیر ، مصرف تیامین می تواند به کاهش درد و گرفتگی عضلات بعد از ورزش کمک کرده و اسید لاکتیک بدن را کاهش دهد .
همچنین پیشنهاد می شود بخوانید : روش های خانگی برای کاهش درد پریود
-
تیامین ، سیستم گوارشی بدن را تقویت می کند
مصرف تیامین یا ویتامین B1 می تواند باعث افزایش اشتها و تقویت سیستم گوارشی شود . کمبود انرژی ، اضطراب ، افسردگی نیز می تواند باعث کاهش اشتها و در نتیجه کاهش دریافت مواد غذایی حhوی تیامین شود . مصرف ویتامین B1 با کاهش این علائم می تواند به افزایش اشتها و تقویت سیستم گوارشی بدن کمک کند .
علائم کمبود تیامین یا ویتامین B1
کمبود تیامین بیشتر زمانی اتفاق می افتد که فرد از رژیم های کم کالری (مانند گیاهخواری) پیروی کند و یا سوء تغذیه داشته باشد . مصرف الکل و فست فود ها و غذاهای فراوری شده نیز می تواند باعث کمبود ویتامین B1 شود . بدن انسان به ازای هر 1000 کیلو کالری انرژی مصرفی ، به حداقل 0.33 میلیگرم تیامین نیاز دارد . برای مثال فردی که روزانه 2000 کلیو کالری انرژی مصرف می کند باید حداقل 0.66 میلیگرم ویتامین B1 دریافت کند .
کمبود تیامین یا ویتامین B1 نه علائم و نشانه هایی دارد؟
کمبود ویتامین B1 به عنوان بری بری نیز شناخته می شود . علائم و نشانه های بری بری می تواند شامل این موارد باشد . نارسایی قلبی ، ضعف عضلانی ، سردرگمی ، احساس سوزش در دست و پا و ... سایر علائم و نشانه های کمبود تیامین عبارتند از:
- خستگی مزمن و بی دلیل / خستگی و کمبود انرژی در طول روز / خواب آلودگی
- مشکلات روده مانند کولیت روده و اسهال مداوم
- ضعیف شدن عضله ها و ماهیچه های بدن
- کاهش حافظه / مشکل در پیدا کردن جمله / فراموش کردن حرفی که در حال گفتن هستید / دژنراسیون عصبی
- کاهش اشتها / افزایش آب زیر پوستی / پف کردن بدن و اندام / افزایش سایز شکم و دور کمر / پف کردن پلک و زیر چشم
- بی حوصلگی / تحریک پذیری / زود عصبانی شدن
- بیماری های قلبی مانند بزرگ شدن قلب
دلایل کمبود تیامین یا ویتامین B1
- مصرف الکل - مصرف الکل می تواند جذف ویتامین B1 را در بدن دچار مشکل کند که به عنوان " سندروم ورنیکه کورساکوف " نیز مشهور است .
- مصرف برخی از داروها - برخی از داروهایی که در حال مصرف کردن هستید می توانند جذب ویتامین B1 را کاهش دهند
- تنباکو / دخانیات / نوشیدنی های گازدار / کافئین
- رژیم های غذایی کم کالری / گیاهخواری / سوء تغذیه
- استرس شدید / اضطراب
- بارداری و شیردهی - زنان در دوران بارداری به ویتامین B1 بیشتری نیاز دارند تا به رشد و تکامل جنین کمک کند .
- پیری و سالمندی - به دلیل تغییرات سلامت روده در سنین بالا ، ممکن است افراد سالمند در جذب تیامین دچار مشکل شده و به کمبود ویتامین B1 دچار شوند .
- اچ آی وی ایدز / کم خونی / دیابت / بیماری های کبد
- مصرف برخی از داروهای کنترل فشارخون بالا / داروهای شیمی درمانی
آیا مصرف مقدا زیادی تیامین یا ویتامین B1 خطرناک است ؟
در صورت مصرف دوزهای بالای تیامین معمولا خطری وجود ندارد زیرا اضافه مصرف این ویتامین از طریق ادرار دفع می شود . به همین دلیل است که مصرف دوزهای بالای تیامین نیز سمی محسوب نمی شود .
مصرف تیامین یا ویتامین B1 در دوران بارداری
تیامین در گروه B بارداری قرار دارد و انتظار نمی رود که برای جنین مضر باشد . در دوران بارداری شما نیاز بیشتری به دریافت این ویتامین دارید . برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید .
مصرف تیامین ممکن است در شرایط زیر مفید باشد :
- ورزش - بسیاری از ورزشکاران از این ویتامین برای کمک به تقویت عضلات استفاده می کنند . تیامین جزو داروهای ممنوعه برای ورزشکاران نیست
- افراد مبتلا به اسهال شدید و یا کولیت اولسراتیو
- کسانی که در کما هستند ممکن است به صورت وریدی تیامین دریافت کنند
- افراد مبتلا به اچ آی وی ایدز / گلوکوم - آب سیاه / آب مروارید / آسیب های مغزی و مخچه / سرطان دهانه رحم / بیماری های قلبی
- بیماری های کلیوی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 / دریازدگی / ماشین گرفتگی / کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- و ...
تهیه و ترجمه اختصاصی/ pamuh.com ©