خستگی آدرنال - احتمالا یک حقه تبلیغاتی است!!

این روزها در مورد خستگی آدرنال زیاد می شنوید.ولی اصلا مشخص نیست که منظور از این خستگی آدرنال چیست و آیا واقعا چنین چیزی امکان دارد یا خیر. در اکثر اوقات که شما بدون دلیل احساس خستگی و بیحوصلگی می کنید و این کمبود انرژی باعث اختلال در کارهای روزانه شما می شود ، ممکن برای شما «خستگی آدرنال» تشخیص داده شود. ولی واقعا این مشکل چیزی در حد فرض است و اطلاعات دقیقی در مورد آن وجود ندارد.به عبارت دیگر می تواند درست باشد و می تواند نباشد.فعلا چیزی به صورت کامل و مشخص درباره این مشکل وجود ندارد. ولی چیزی که واضح است ، در بسیاری از موارد ، خستگی و بی انرژی بودن شما مربوط به مشکلات دیگری است و به اشتباه با نام خستگی آدرنال تشخیص داده شده و به مشکلات غدد فوق کلیوی نسبت داده می شود. خستگی آدرنال - احتمالا یک حقه تبلیغاتی است!!

آیا خستگی آدرنال وجود دارد ؟

شواهد خیلی کمی وجود دارد که نشان می دهد مشکلی به اسم خستگی آدرنال وجود دارد.در واقع در بیشتر مواقع ، مشکل از جای دیگری است .برای مثال علائمی که معمولا برای این مورد در نظر گرفته می شود در واقع می تواند به دلیل مشکلات زیر باشد :

•  التهاب عمومی بدن و افزایش استرس اکسیداتیو
• مشکلات مربوط به هیپوتالاموس که می تواند باعث احساس خستگی و بی حوصلگی ، ناامیدی ، افسردگی و حتی بیماری شود.
• مشکلات مربوط به تیروئید که کم کار بودن و پرکار بودن آن می تواند مشکلاتی مانند کم خوابی ،‌افسردگی ، بی حالی ، ناامیدی ، چاقی و لاغری و ... ایجاد کند .
• کاهش و یا افزایش هورمون کورتیزول

در واقع در درصد بسیار بسیار بالایی از کسانی که خستگی و بی حالی آنها به مشکلات غدد فوق کلیوی نسبت داده می شود ، اساسا اشتباه تشخیص داده شده و مشکل آنها چیز دیگری است . خوب برای بررسی بیشتر این موضوع اول به این موضوع می پردازیم که اصلا :

خستگی آدرنال یعنی چه ؟

غدد فوق کلیوی هورمون های زیادی تولید می کنند که یکی از این هورمون ها «آدرنالین» است .این هورمون باعث پاسخ بیشتر و قوی تر بدن در مواقع حساس و حتی خطرناک می شود. برای مثال ممکن است شخصی قادر به بلند کردن وزنی در حدود 50 کیلوگرم باشد. در مواقع خطرناک و حساس مثلا زمانی که زلزله ای اتفاق افتاده است ، ممکن است چیزی بسیار سنگین روی فرد بیافتد و فرد به راحتی بتواند آن را از روی خود بلند کرده و فرار کند در حالی که در حالت طبیعی حتی نمی تواند آن جسم را چند میلیمتر از جای خود تکان دهد. این افزایش قدرت عکس العمل در برابر خطرات ، به دلیل ترشح هورمون آدرنالین است که به هورمون عامل هیجان نیز معروف است . از اصطلاح خستگی آدرنال برای اولین بار در سال 1998 توسط جیمز ویلسون در یک کتاب نام برده شده است .این فرد تنها کسی است که کاملا از این نظریه حمایت می کند. با یک جستجو در سایت معتبر PubMed در این لحظه تنها 17 نتیجه و تحقیق در این مورد یافت می شود که نشان می دهد در این مورد تحقیقات و نتایج کافی وجود ندارد.[اینجا] تقریبا در این 17 نتیجه که در سایت فوق مشاهده می کنید‌،اطلاعات مهمی در این مورد یافت نمی شود و تحقیق قابل استنادی درباره آن وجود ندارد.تقریبا می تواند گفت «هیچ چیز وجود ندارد» در بسیاری از موارد اشاره شده است که خستگی ناشی از عملکرد نادرست غدد فوق کلیوی از پایه نادرست است.پایه خستگی آدرنال بر این است که تولید بیش از حد هورمون آدرنال باعث برهم خوردن تعادل هورمون کورتیزول شده و باعث بروز علائم این بیماری می شود. در حالی که هورمون کورتیزول منابع دیگری نیز برای تنظیم دارد و در اکثر موارد ، زمانی که غدد فوق کلیوی درست عمل نمی کنند ، تعادل هورمون کورتیزول در بدن از طرق دیگری برقرار می شود. بسیاری از محققان اعتقاد دارند که احتمال ابتلا به خستگی آدرنال به دلیل مشکلات فوق کلیوی 1 در یک میلیون نفر است و تقریبا هیچ راهی برای تشخیص آن وجود ندارد. بسیاری از علائمی که باعث تشخیص این بیماری می شوند در واقع به دلیل مشکلات دیگری ایجاد شده اند که علائم مشابهی دارند و باعث اشتباه می شوند. انجمن غدد درون ریز که شامل 14000 عضو متخصص غدد درون ریز است اعلام کرده است که : خستگی آدرنال ، یک بیماری واقعی نیست .هیچ دلیل و شواهدی برای اثبات این موضوع وجود ندارد که داشتن استرس طولانی مدت می تواند باعث مشکلات غدد فوق کلیوی شده و این علائم را ایجاد کند.[منبع] (توجه داشته باشید که نارسایی آدرنال یک موضوع جداست) حالا سوال اینجاست که :

علائم خستگی آدرنال چیست ؟

بنیانگذار بیماری «خستگی آدرنال» علائم این بیماری را اینگونه ذکر می کند :

•  اگر احساس می کنید بدون هیچ دلیل خاصی خسته هستید
• اگر دچار کم خوابی هستید و صبح زود از خواب بیدار می شود
• اگر تمایل زیادی به خوردن شیرینی ها ، نوشابه گازدار ، چای و قهوه دارید
• در صورتی که احساس ناامیدی می کنید
• در صورتی که کارهای روزانه را نمی توانید به موقع و درست انجام دهید
• اگر احساس می کنید که بیمار هستید
• اگر قدرت جنسی شما کاهش یافته است
• اگر دچار ترس و اضطراب هستید
• اگر اغلب اوقات گرسنه هستید
• در صورتی که بدون دلیل ، لاغر و یا چاق شده اید

خوب علائم بالا را برای ابتلا به خستگی آدرنال مطرح می کنند . سوال اینجا که :چه کسی این علائم را ندارد ؟ در واقع بیش از 90% مردم جهان این علائم را دارند.

خستگی آدرنال چگونه تشخیص داده می شود؟

هیچ آزمایش دقیقی برای تشخیص این مشکل وجود ندارد.برای تشخیص این بیماری معمولا علائمی که فرد ذکر را می کند در نظر می گیرند و در مواردی یک آزمایش برای تعیین سطح کورتیزول خون در طول روز انجام می شود. ولی این نمی تواند روش دقیقی باشد. چرا که اولا علائمی که ذکر شد می تواند نشانه بسیاری از سایر مشکلات باشد و دوما اینکه سطح کورتیزول در طول روز می تواند تحت تاثیر عوامل دیگری تغییر پیدا کند. پس دلیل این مشکلات و علائم چیست ؟

علت خستگی و بی حالی و کمبود انرژی چیست ؟

در بسیاری از موارد این مشکل به هیپوتالاموس مربوط می شود و نه به غده فوق کلیوی و در اکثر اوقات در این میان هیچ صحبی از آدرنالین نمی شود. هیپوتالاموس مسئول اصلی خستگی است .برای مثال اگر بعد از خوردن نهار و یا شام دچار خستگی می شوید و خواب آلود هستید ، به دلیل عملکرد هیپوتالاموس است . در برخی از موارد شما به محض بیدار شدن از خواب احساس خستگی می کنید که بازهم به دلیل مشکلات هیپوتالاموس  است .به طور خلاصه ، در تعداد بسیار بسیار زیادی از موارد ، خستگی و بی حوصلگی و بی حالی روزانه ناشی از اختلالات سطح هیپوسرتین(orexin) است . هرگونه مشکل در هیپوتالاموس می تواند سطح هیپوسرتین(orexin) را در بدن تغییر دهد. همچنین اختلال میتوکندریال نیز می تواند به طور غیر مستقیم سطح هیپوسرتین(orexin) را تحت تاثیر قرار دهد. آزمایش سطح کورتیزول روزانه شاخص خوبی برای یافتن ریشه بیماری است.در واقع زمانی که هرگونه تغییری در سطح هیپوسرتین(orexin) بدن رخ می دهد ، میزان هورمون کورتیزول نیز تغییر می کند. علائمی که ایجاد می شود و به این بیماری نسبت داده می شود در واقع می تواند به دلایل زیر باشد :

1. خستگی و بی حوصلگی  : می تواند ناشی از تغییرات اورکسین به دلیل مشکلات هیپوتالاموس باشد و به غده فوق کلیوی ارتباطی ندارد.
2. استرس زیاد : در واقع در زمان استرس زیاد ، تعادل بین هورمون کورتیزول و اورکسین بهم می خورد.
3. افزایش اشتها : مشکل هیپوتالاموس ونترومدیال که مسئول کنترل اشتها و فعالیت های معده است می تواند باعث پرخوری شود.
4. تغییرات خلق و خو : میزان ترشح هورمون اپی نفرین و دوپامین در هیپوتالاموس : دوپامین می تواند اورکسین را فعال کند و اورکسین بر روی خلق و خوی فرد تاثیر دارد. [1]
5. مشکلات روده : افزایش التهاب بدن و افزایش استرس اکسیداتیو می تواند باعث تاثیر گذاری بر روی ترشح اورکسین شود.
6. سرد شدن دست ها و پاها : میزان ترشح هورمون اپی نفرین و دوپامین در هیپوتالاموس می تواند بر روی سطح اورکسین تاثیر گذار باشد.کاهش اورکسین می تواند باعث کاهش دمای بدن و سرد شدن دست ها و پاها شود.[2]

بی خوابی ، مشکلات هورمونی ، مشکلات جنسی ، کاهش فشار خون ، کاهش قند خون ، مشکل در تمرکز ، ناامیدی ، افسردگی ، کاهش وزن ، داشتن افکار مزاحم ، آپنه خواب و بسیاری از سایر مشکلات می تواند به دلیل اختلالات هیپوتالاموس باشد و ربطی به غده فوق کلیه ندارد. در برخی از موارد ، فرد ممکن است دچار مشکل ویروسی باشد. برای مثال ویروس اپشتین بار می تواند باعث افزایش التهاب عمومی بدن و افزایش استرس اکسیداتیو شده و باعث بروز این علائم شود. بیماری هایی مانند ام اس و نارکولپسی نیز علائمی شبیه به خستگی آدرنال ایجاد می کنند .

چرا استرس می تواند این علائم را بیشتر کند ؟

همه چیز به افزایش مقاومت بدن نسبت به هورمون کورتیزول بر می گردد و غده فوق کلیوی در این مورد بی تقصیر است . تغییرات هورمون کورتیزول (که اکثرا به دلیل مشکل هیپوتالاموس است) باعث مشکلات زیر می شود :

• کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن و بیمار شدن مداوم و ابتلا به بیماری های عفونی
• چاقی و افزایش وزن
• افزایش و یا کاهش قند خون
• افزایش اشتها
• کاهش حافظه
• افسردگی (که در برخی از مواقع به دلیل تغییر سروتونین است)
• مشکلات گوارشی
• مشکلات قلبی ، می تواند باعث کاهش و افزایش ضربان قلب و تپش قلب شود
• ناباروری و اختلالات جنسی
• مشکلات خواب
• تغییر سطح هورمون تستوسترون
• افزایش هورمون پرولاکتین و استروژن
• و بسیاری از سایر مشکلات

همان طور که می دانید ، استرس مدام و طولانی مدت بسیار مضر است و می تواند مشکلات بسیار زیادی برای شما ایجاد کند .

چرا مشکل «خستگی آدرنال» بسیار معروف شد ؟

به چند دلیل می توان اشاره کرد که باعث افزایش توجه به بیماری خستگی آدرنال شد. 1- کامل نبودن دانش زیست شناسی 2- حقه های تبلیغاتی برای فروش بیشتر زمانی که کسی به پزشک مراجعه می کند و پزشک دلیل خاصی برای مشکل او پیدا نمی کند می تواند برای فرد بسیار ناراحت کننده باشد. در این موارد ، برخی از پزشکان خودشان را راحت کرده و خستگی آدرنال را دلیل مشکل فرد اعلام می کنند. در این صورت فرد می تواند برای خرید داروها و محصولات خاصی به راحتی پول خرج کند در حالی که مشکل او اصلا این نیست و داروهایی که مصرف می کند می توانند برای او بی فایده باشند (در برخی موارد مفید هستند چون سایر مشکلات فرد را رفع می کنند و نه خستگی آدرنال را) برای مثال زمانی که ویندوز کامپیوتر شما دچار مشکل می شود و به متخصص مراجعه می کنید ، اگر او مشکل ویندوز را پیدا نکند و به شما بگوید که راه حلی نیست ، باعث ناراحتی شما می شود. ولی در این مواقع معمولا متخصص بجای رفع کردن مشکل ویندوز ، خودش و شما را خلاص کرده و می گوید «باید ویندوز عوض شود» در حالی که ممکن است هزاران راه برای حل آن مشکل وجود داشت که نیازی به تعویض ویندوز نباشد. با تعویض ویندوز ، مشکل شما رفع می شود ولی دلیل اصلی مشکل را هیچ وقت متوجه نخواهید شد. داروهایی که معمولا برای درمان خستگی آدرنال تجویز می شود ، فقط یک مکمل هستند که در حالت معمول شاید شما برای خرید آنها هزینه نکنید ولی زمانی که نام بیمار بر روی شما گذاشته شود و بر روی این مکمل ها نام دارو گذاشته شود ، به راحتی پول پرداخت می کنید. البته در بسیاری از موارد این مکمل ها باعث رفع مشکل شما می شوند ولی این درمان در واقع سایر مشکلات را حل کرده و علائم شما را رفع کرده است و ربطی به درمان خستگی آدرنال نداشته است . برای مثال این مکمل ها می توانند قدرت سیستم ایمنی بدن  را افزایش دهند. و یا می توانند باعث تعادل هورمونی بدن شوند که در هر صورت می تواند منجر به رفع مشکل شما شود.