بررسی جامع انواع سیم ارتودنسی و ویژگیهای آنها
سیم ارتودنسی یکی از مهمترین اجزایی است که در این نوع درمان مورداستفاده قرار میگیرد. همانطور که میدانید ارتودنسی ازجمله درمانهای شناختهشدهای است که امکان داشتن یک لبخند زیبا را به افراد میدهد. این فرایند توسط بریس ارتودنسی که دارای دو جز اصلی یعنی براکت و سیم است انجام میشود و به کمک آنها و فشار تدریجی که وارد میکنند، دندانها را در محل مناسب خود قرار میگیرند.
بریس ارتودنسی
همانطور که اشاره شد بریس از دو جز براکت و سیم ارتودنسی تشکیل شده است. این سیمها که به آنها آرچ وایر (Archwire) نیز گفته میشود از میان شیارهای موجود در درون براکتها عبور میکنند. به این ترتیب نیروی لازم برای حرکت دندانها از طریق سیم منتقل میشود که این موضوع را میتوان مهمترین آیتم در درمان ارتودنسی قلمداد کرد.
انواع سیم ارتودنسی
سیمهای ارتودنسی دارای مدلهای مختلفی هستند که هر یک ویژگیهای منحصربهفردی دارند. با این حال میتوان آنها را به دو دسته کلی تقسیمبندی نمود.
1. انواع سیم ارتودنسی از منظر جنس
سیمهای ارتودنسی در طول زمان مانند هر وسیله دیگری سیر تکاملی خود را طی کرده است. درواقع در گذشته از مفتولهای طلا به جای سیم استفاده میشده که با هزینه بسیار زیادی همراه بوده است. در حالی که امروزه سیمهای با جنس استیل ضدزنگ، نیکل، مس و تیتانیوم در دسترس هستند.
سیم تیتانیومی TiMolium
سیم تیتانیومی دارای ویژگیهای بسیار برجستهای است که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انعطافپذیری
- نیروی مداوم
- سفتی مناسب
- قابلیت خمش عالی
در نظر داشته باشید که استفاده از نیکل در ترکیب شیمیایی این سیمها موجب میشود تا مقاومت به شکست، صافی و امکان صیقلکاری و انعطافپذیری به میزان مطلوبی افزایش پیدا کند.
سیم ارتودنسی نیکل تیتانیوم رفلکس
سیم ارتودنسی نیکل تیتانیوم رفلکس به گونهای طراحی شده است که خاصیت الاستیک فوقالعادهای داشته و به این ترتیب میتواند بازیابی فرم اولیه بسیار خوبی داشته باشد. این مورد باعث فراهم شدن فشار ملایم و ثابت که لازمه حرکت تدریجی دندانها به محل مناسب است، میشود.
از طرفی ویژگیهای برجسته این سیم ارتودنسی موجب مقاومت در برابر انحراف دائمی شده و از اعمال فشارهای شدید به دندان در قشرهای مختلف جلوگیری میکند. به زبان ساده این نوع سیم ارتودنسی شرایطی را فراهم میکند تا بدون شکستگی دندان، براکتها دارای عملکرد مناسبی باشند.
سیم ارتودنسی TP Original Wire
TP Original Wire یکی دیگر از سیمهای ارتودنسی است که دارای مقاومت و سختی بسیار بالایی هستند. این مورد میتواند در اعمال فشار ملایم و مداوم (بدون تغییر شکل و شکستگی) نقش بسزایی داشته باشد. مطابق با نظر متخصصان امر این نوع سیم برای مراحل اولیه درمان ارتودنسی که شامل تصحیح است بسیار مناسب میباشند.
2. انواع سیم ارتودنسی از منظر سطح مقطع
در یک دستهبندی دیگر، سیم ارتودنسی را میتوان از حیث سطح مقطع نیز گروهبندی نمود. در گذر زمان برای ارتودنسی از سیمهای دایرهای، مربعی و مستطیلی استفاده شده است که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند.
جالب است بدانید مهمترین عاملی که موجب تکامل انواع سیم ارتودنسی شده است، اصطکاکی میباشد که میان سیم و شیار براکت وجود دارد. مطمئناً در صورتی که میزان اصطکاک زیاد باشد، حرکت دندانها و عملکرد سیم تحت تأثیر قرار گرفته و حتی امکان دارد نتیجه مطلوبی حاصل نشود.
البته شرایط کلی دندانهای بیمار و میزان انحرافی که وجود دارد در ایجاد اصطکاک بین سیم و شیار براکت بسیار مؤثر است؛ اما با این حال شرکتهای تولیدکننده همراه به دنبال ساخت سیمها و براکتهایی هستند که میزان اصطکاک را به حداقل برسانند.
بعد از یک توضیح نسبتاً طولانی در ادامه انواع سیم ارتودنسی از حیث سطح مقطع را موردبررسی قرار میدهیم.
سیم دایرهای
سیم ارتودنسی دایرهای معمولاً در مراحل اولیه درمان مورداستفاده قرار میگیرد و از قدیمیترین سیمهایی است که در این زمینه مورداستفاده قرار گرفته است. این مدل سیم به دلیل خاصیت ارتجاعی که نسبت به سایر مدلها دارند، برای پوشش یکنواخت تمام دندان گزینه بسیار مناسبی به شمار میآیند.
با همه ویژگیهای مثبتی که برای سیم دایرهای میتوان برشمرد، اما به دلیل عدم وجود گشتاور روی براکت، توانایی لازم برای ایجاد فشار به منظور حرکت دندان به موقعیت مناسب را ندارد.
سیم ارتودنسی مربعی
سیم ارتودنسی مربعی یکی از پرکاربرترین مدلهایی است که امروز استفاده میشود. این نوع برای جابجایی دندانها بهترین شرایط را ایجاد میکند و قادر است مدتزمان درمان را به خوبی کاهش دهد. در حقیقت سیمهای مربعی از نظر کنترل حرکت دندانها نسبت به مدلهای گرد و مستطیلی کارایی به مراتب بهتری دارند.
تنها عیبی که برای سیم مربعی مطرح است پهنای کم آن میباشد که در برخی موقعیتها امکان دارد محدودیت ایجاد کند. گفتنی است در برخی موارد قیمت سیم ارتودنسی مربعی از سایر مدلهای موجود بیشتر نیز میباشد.
سیم ارتودنسی مستطیلی
سیم مستطیلی ازلحاظ کنترل حرکت دندانی نسبت به دو مدل قبلی شرایط بهتری دارد. همین موضوع موجب شده است تا اکثر ارتودنتیستها از این نوع سیم در مراحل پایانی درمان بهره ببرند. این سیم با توجه به سفتی بسیار زیادی که دارد، میتواند فشار مضاعفی را به دندانها وارد کند که بعضاً امکان دارد موجب جدایی براکت از دندان نیز شود. با این توضیح مشخصاً استفاده از سیم مستطیلی نیاز به مهارت و دقت بالایی دارد.
سیم ارتودنسی رنگی
یکی از سؤالات که بسیار در بین افراد رواج دارد استفاده از سیم رنگی برای درمان ارتودنسی است. برای پاسخ باید بیان شود که ارتودنسی رنگی با سیم رنگی متفاوت میباشد. در حقیقت سیمهای ارتودنسی در تمامی مدلها رنگی فلزی دارند که مشخصاً جنس آنها در تعیین رنگ دخیل است. در بیشتر موارد براکتها دارای رنگهای مختلفی هستند و افراد میتوانند در این مورد مدلهای رنگی را انتخاب کنند.
البته در برخی موارد که بیمار نیاز به استفاده از اورینگ داشته باشد، این آیتم نیز در رنگهای مختلف موجود است که بیمار میتواند انتخاب کند. لازم است بدانید اورنیگها حلقههای لاستیکی هستند که به براکت متصل میشوند. در حقیقت اورینگ وظیفه اتصال سیمها به براکت را بر عهده دارد.
لازم به ذکر است که در حال حاضر برندهای مختلفی برای خرید سیم ارتودنسی در کشورمان وجود دارد؛ اما مجموعه توسعه صنعت هلال به عنوان یک شرکت داخلی و دانشبنیان توانسته دست به کار بزرگی بزند و انواع تجهیزات دندانپزشکی را با تکیه بر دانش و تجربه متخصصین داخلی تولید کند. در نظر داشته باشید محصولات این شرکت ایرانی از حیث کیفیت و قیمت در سطح بسیار خوبی قرار دارند به گونهای که میتوانند جایگزینی مطمئن برای مدلهای مشابه خارجی باشند.