چه زمانی باید تعویض مفصل زانو انجام داد؟
آیا هنگام بالا رفتن از پله، پیاده روی، نشستن یا حتی دراز کشیدن زانو درد دارید؟ اگر زانو درد دارید، پس احتمالا به گزینههای درمانی آن که در نهایت به تعویض مفصل زانو میرسد نیز فکر میکنید.
جراحی تعویض مفصل زانو که با نام آرتروپلاستی زانو نیز شناخته میشود، یکی از رایجترین جراحیهای زانو است و با توجه به این که تصمیمگیری نهایی برای انجام این جراحی به شخص بیمار بستگی دارد، پس چگونه میتوان متوجه شد که زمان انجام جراحی تعویض مفصل زانو فرارسیده است؟
جراحی تعویض مفصل زانو معمولا در چه سنی انجام میشود؟
تصمیمگیری برای انجام جراحی تعویض مفصل زانو چندان راحت نیست، به خصوص اگر سن بیمار کمتر از 60 سال باشد.
افراد مسن و جوان، هر دو تا زمانی که برای شروع جراحی تعویض مفصل زانو دارای وضعیت خوبی از لحاظ بدنی باشند، از انجام این جراحی سود میبرند. اما دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی جراح و متخصص ارتوپدی، معمولا به افراد زیر 60 سال توصیه میکند تا در صورت امکان جراحی تعویض مفصل زانو را به تعویق بیاندازند. چرا؟ زیرا مفاصل مصنوعی عمر محدودی دارند و با فرض این که بیمار دارای سطح فعالیت بدنی متوسطی باشد، میتوان انتظار داشت که این مفاصل حدود 15 تا 20 سال یا حتی بیشتر دوام بیاورند. با این حال، اگر بیمار اضافه وزن داشته یا فعالیت بدنی او بیشتر از حد متوسط باشد، مفصل جدید با استرس بیشتری مواجه شده و زودتر از زمان تعیین شده فرسوده میشود.
اگر بیمار در دهه 40 یا 50 زندگی خود قرار داشته باشد، وضعیت کمی پیچیدتر میشود. زیرا در این سنین، احتمال ساییدگی زانوی جدید افزایش مییابد و در نهایت به منظور خارج کردن مفصل مصنوعی قبلی و جایگزینی مفصل مصنوعی جدید باید یک جراحی اصلاحی صورت گیرد.
تصمیمگیری در مورد زمان تعویض مفصل زانو تصمیمی کاملا فردی است که به تصمیمگیری مشترک میان بیمار و پزشک متخصص بستگی دارد.
پیش از جراحی تعویض مفصل زانو پزشک از چه روشهایی برای درمان بیمار استفاده میکند؟
در اغلب موارد، پزشکان پیش از انجام جراحی تعویض مفصل زانو ابتدا از درمانهای محافظه کارانه استفاده میکنند که شامل ورزش، فیزیوتراپی، تزریقات، دارو و... میشود و جراحی تعویض مفصل زانو به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته میشود.
برخی از متخصصین توصیه میکنند که بیماران پیش از جراحی تعویض مفصل زانو وزن خود را کاهش دهند، زیرا کاهش وزن اغلب درد زانو را کاهش میدهد.
چه زمانی جراحی تعویض مفصل زانو انجام میشود؟
جراحی تعویض مفصل زانو معمولا در صورت بروز علائم زیر انجام میشود:
درد طولانی مدتی که بهتر نمیشود.
اگر روشهای درمانی مانند فیزیوتراپی، داروی ضد درد و ورزش نتواند درد بیمار را کاهش دهد، ممکن است زمان آن فرارسیده باشد که بیمار به منظور کاهش درد به جراحی تعویض مفصل زانو فکر کند.
آرتروز زانو موجب ایجاد اختلال در زندگی شده است.
اگر آرتروز موجب دشواری در راه رفتن، خوابیدن و... شود، این دشواری نشانهای است که بیمار را به فکر جراحی تعویض مفصل زانو میاندازد.
زانوها سفت، متورم و دردناک شدهاند.
جراحی تعویض مفصل زانو میتواند بسیاری از بافتهای آسیب دیده، ملتهب و سفت داخل زانو را کاهش دهد. اگر بیمار از دردناک بودن، سفت بودن و متورم بودن زانو رنج میبرد، وقت آن است که به جراحی تعویی مفصل زانو فکر کند.
زانو بدشکلی داشته و یا دچار آسیب دیدگی شده است.
اگر پای بیمار به دلیل آسیب دیدگی دچار تغییر شکل شده است یا بیمار از بدو تولد با بدشکلی پا دست و پنجه نرم میکند، جراحی میتواند گزینه مناسبی باشد. جراحی تعویض مفصل زانو میتواند تغییر شکل زانو را ترمیم کند و موجب طبیعی کارکردن مجدد آن شود.
زانو هنگام استراحت درد میکند.
بیشتر زانو دردها معمولا زمانی که بیمار حین راه رفتن، دویدن یا ورزش کردن از زانو استفاده میکند، بدتر میشود. اما اگر بیمار هنگام استراحت زانو درد را تجربه میکند، ممکن است برای بهبود وضعیت و کاهش درد به جراحی نیاز داشته باشد.
پا به داخل یا خارج خم میشود.
در طول جراحی تعویض مفصل زانو، جراح تمام یا بخشی از مفصل زانو که آسیب دیده است را برداشته و آن را با یک مفصل مصنوعی که وضعیت پا را بهبود میبخشد، جایگزین میکند.
بیمار میخواهد از نظر بدنی فعال بماند.
اگر بیمار زندگی فعالی دارد و میخواهد بدود، اسکی یا پیاده روی کند اما زانو درد مانع انجام آنها شده است، جراحی تعویض مفصل زانو میتواند گزینه خوبی برای فعال ماندن باشد.
بیمار خواهان تسکین طولانی مدت است.
سن و سطح فعالیت بدنی بر عملکرد مفصل زانوی مصنوعی در طول زمان موثر است و مفاصل زانوی مصنوعی معمولا برای 9 بیمار از هر 10 بیمار میتواند 20 سال به خوبی کار کند. به طور کلی، مفاصل مصنوعی موجی تسکین طولانی مدت میشوند و برای افراد مسن و کم تحرک دوام بیشتری دارند.
بهبودی پس از جراحی تعویض مفصل زانو چه مدت طول میکشد؟
بهبودی پس از جراحی تعویض مفصل زانو به موارد مختلفی از جمله سن، میزان قوی بودن زانو پیش از عمل جراحی و وجود برخی مشکلات سلامتی مانند دیابت و آرتریت روماتوئید بستگی دارد. زیرا این بیماریها سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و موجب کند شدن روند بهبودی میشوند.
از نظر دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی، دوره بهبودی پس از جراحی تعویض مفصل زانو با توجه به عواملی که گفته شد، ممکن است شش ماه تا یک سال متغیر باشد. البته بیمار معمولا پس از گذشت سه ماه با کمک فیزیوتراپی میتواند فعالیتهای عادی خود را از سر گیرد.
آدرس وب سایت دکتر میلاد حاجی آقا بزرگی: https://draghabozorgi.com
آدرس مطب:
شهریار، خ ولیعصر، جنب بانک ملی، کوچه اقاجانلو، کوچه کوثر
تهران، شریعتی، پایین تر از مترو قلهک، ساختمان خانه درسا، طبقه 5، واحد 17
شماره های تماس:
مطب تهران: 09128686841
مطب شهریار: 09369223526
مطب شهریار: 02165254222