علل، علائم و راهکارهای موثر در مدیریت کبد چرب در کودکان
کبد چرب در کودکان به دلیل تحرک بسیار کم آنها نسبت به گذشته و مصرف بیش از اندازه مواد غذایی قندی و فست فودها در حال افزایش است. متاسفانه بیشتر این کودکان والدینی دارند که از یک رژیم غذایی اصولی، پیروی نمیکنند و این مساله تاثیر مستقیمی در ایجاد کبد چرب کودکان دارد. در این مطلب در مورد علل، علائم و راهکارهای موثر در مدیریت کبد چرب در کودکان صحبت خواهیم کرد.
علت کبد چرب در کودکان
بیماری کبد چرب، زمانی اتفاق میافتد که چربی اضافی در کبد شما جمع شود. این تجمع میتواند ناشی از مصرف زیاد الکل یا چندین عامل دیگر باشد. بیماری کبد چرب که نتیجه مصرف زیاد الکل نیست، معمولا NAFLD نامیده میشود. این، نوعی از بیماری کبد چرب است که میتواند در کودکان رخ دهد.
NAFLD در کودکان پسر بیشتر از کودکان دختر رخ میدهد. در مقایسه با سایر گروههای قومی، کودکان با نژاد اسپانیایی بیشترین احتمال ابتلا به این بیماری را دارند.
گاهی اوقات، NAFLD باعث التهاب یا آسیب سلولی نمیشود. با این حال،NAFLD گاهی اوقات منجر به التهاب و زخم کبد میشود. این بیماری استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) نامیده میشود که یک بیماری جدیتر است.
متخصصان به طور کامل علل NAFLD در کودکان را درک نمیکنند. با این حال، برخی از عوامل خطر و شرایط شناخته شده وجود دارد که با افزایش خطر NAFLD مرتبط هستند. علل گوناگونی برای ایجاد کبد چرب وجود دارد. از جمله این علل به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- چاقی
- پیش دیابت
- دیابت نوع 2
- هپاتیت C
- مقاومت به انسولین
- سطح چربی بالا
- ژنتیک
- هر شرایطی که باعث کاهش وزن سریع شود
محرکهای محیطی که اجازه مقاومت به انسولین و تجمع چربی در کبد را میدهند نیز ممکن است به توسعه NAFLD کمک کنند. اکثر کودکان مبتلا به NAFLD در سنین نوجوانی خود هستند. با این حال، این وضعیت به طور فزایندهای در کودکان خردسال در حال شیوع است.
بیماری کبد چرب در کودکان ممکن است یک ریشه ژنتیکی داشته باشد. محققان در حال مطالعه ژنها و هر پیوند خانوادگی که ممکن است منجر به بیماری کبد چرب در کودکان شود، هستند.
علائم کبد چرب در کودکان
اغلب، کبد چرب در کودکان هیچ علامتی ایجاد نمیکند. این موضوع، یک وضعیت بهداشتی خاموش در نظر گرفته میشود زیرا بسیاری از کودکان هیچ علامتی را تجربه نمیکنند. اگر علائم کبد چرب در کودکان ظاهر شوند، شامل موارد زیر میباشند:
- ناراحتی و خستگی خفیف معده
- احساس ناراحتی در کبد
- درد سمت راست بالای شکم
- نتایج غیر طبیعی آزمایش خون
پزشکان ممکن است به دلیل نتایج غیرطبیعی آزمایش خون، سونوگرافی شکم یا سی تی اسکن که برای هدف دیگری سفارش داده شده است، به کبد چرب در کودکان مشکوک شوند.
عوارض کبد چرب در کودکان
کبد چرب در کودکان، ممکن است منجر به NASH شود که میتواند منجر به زخم کبدی شود. پیشرفت اسکار کبد، میتواند باعث بیماریهای جدی کبدی مانند موارد زیر در کودکان شود:
- سیروز
- نارسایی کبد
- سرطان کبد
روش تشخیص کبد چرب در کودکان
متخصصان مراقبتهای بهداشتی معمولاً بیماری کبد چرب را بر اساس تاریخچه پزشکی و نتایج آزمایش خون تشخیص میدهند. به عنوان مثال، سابقه بیماری مانند دیابت نوع 2، همراه با سطوح بالای آنزیمهای کبدی در آزمایش خون معمول، میتواند به بیماری کبد چرب اشاره کند.
گاهی اوقات، متخصصان مراقبتهای بهداشتی ممکن است آزمایشهای اضافی انجام دهند. این کار، ممکن است شامل یک سونوگرافی برای دریافت تصاویر از کبد و هرگونه تجمع چربی همراه با آزمایشی به نام FibroScan باشد که از امواج اولتراسوند برای پیشبینی زخم احتمالی کبد در آینده استفاده میکند.
اگر پزشک فکر کند که زخم یا التهاب کبد از قبل وجود دارد، ممکن است، بیوپسی کبد را تجویز کند.
درمان کبد چرب در کودکان
درمان بیماری کبد چرب در کودکان بر توقف پیشرفت تجمع چربی و جلوگیری از آسیب کبدی متمرکز است. برای انجام این کار، پزشک کودک شما ممکن است، موارد زیر را پیشنهاد دهد:
- پیروی از یک برنامه کاهش وزن
- افزایش فعالیت بدنی
- پیروی از یک رژیم غذایی اصلاح شده
- اقدامات لازم برای مدیریت دیابت یا پیش دیابت
هیچ قرص یا درمانی در دسترس نیست که به سادگی بتواند بیماری کبد چرب را معکوس کند. بهترین رویکرد درمانی برای بیماری کبد چرب شامل استراتژیهای سبک زندگی مانند استفاده از یک رژیم غذایی مغذی، تلاش برای حفظ وزن سالم و افزایش فعالیت بدنی است.
متخصصان اطفال ممکن است کودکان را به پزشکان متخصص دیگر مانند متخصص گوارش کودکان ارجاع دهند. این پزشکان در مسائل مربوط به سلامتی مربوط به سیستم گوارش، کبد یا تغذیه تخصص دارند. متخصصان گوارش، کبد و تغذیه کودکان، معمولا چکاپ کبد را برای گروههای زیر توصیه میکند:
- کودکان مبتلا به چاقی در سنین 9 تا 11 سال
- کودکانی که اضافه وزن دارند با عوامل خطر اضافی، مانند:
- تجمع چربی در پایین تنه اطراف شکم که به آن چاقی مرکزی می گویند
- پیش دیابت
- دیابت
- دیس لیپیدمی
- آپنه خواب
- کودکان مبتلا به چاقی شدید، که در آن غده هیپوفیز قادر به تولید هورمون نیست
- خواهر و برادر و والدین کودکان مبتلا به NAFLD
پزشکان با استفاده از تست آلانین آمینوترانسفراز ALT)) کودکان را از نظر بیماری کبد چرب غربال میکنند. در حالی که آزمایشهای ALT و تصویربرداری ممکن است به غربالگری کبد چرب کمک کنند، بیوپسی کبد تنها راه برای تشخیص NAFLD، تعیین شدت آن و رد سایر شرایطیست که ممکن است باعث افزایش آنزیمهای کبدی شوند.
سیروز کبدی نیز یک بیماری دیررس و غیر قابل برگشت است که در آن بافت اسکار جایگزین بافت کبد میشود و اندام برای همیشه آسیب میبیند. اگر سیروز منجر به نارسایی کبدی شود، ممکن است کودک به پیوند کبد نیاز داشته باشد. سیروز مرتبط با NASH همچنین میتواند منجر به سرطان کبد شود.
والدین باید مراقب باشند، تا تشخیص سریع را دریافت کنند و اطمینان حاصل کنند که فرزندشان درمان مناسب را دریافت میکند. سازمان غذا و دارو، هیچ مکمل یا درمان دیگری را برای درمان بیماری کبد چرب تایید نکرده است. داروها در حال حاضر در حال مطالعه هستند، اما استراتژیهای سبک زندگی در حال حاضر امنترین گزینه برای درمان کبد چرب هستند.
برای کبد چرب چی بخوریم؟
یکی از سوالاتی که برای پیشگیری و درمان کبد چرب مطرح میشود، این است که برای کبد چرب چی بخوریم؟
در انتهای این مطلب به انواع مواد غذایی مفید برای کبد چرب اشاره میکنیم:
- سفیده تخم مرغ
- بیکن بوقلمون
- بلغور جو دوسر
- کینوا و میوهها
- ماست کم چرب
- غلات پر فیبر
- شیر کم چرب
- سبزیجات
- روغن بذر کتان
- ماهی
- مغزها
- آووکادو
- قهوه
- دانه افتابگردان
- سیر
- چای سبز