تفاوت بریج دندان با ایمپلنت دندان چیست؟
سبک زندگی سرشار از قند انسان در سده اخیر بزرگ‌ترین آسیب را به دندان‌ها وارد کرده است. خوشبختانه به لطف پیشرفت‌های پزشکی، امکان کاهش درد و تعمیر و افزایش طول عمر دندان فراهم شده است؛ با این حال در مواردی چاره‌ای جز خداحافظی با دندانهای ارزشمند وجود ندارد. گاهی این فضای خالی دندانی به حدی است که باعث ایجاد احساس نامطلوب می‌شود. این تجربه ناخوشایند هم ظاهر و صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و هم باعث ایجاد آسیب‌های فیزیکی در ساختار دهان و دندان می‌شود. در دنیای امروز بازگشت دندانهای درخشان به دهان و لبخند زیبا به چهره، آرزوی دشواری نیست. در این مطلب ابتدا به مقایسه بریج دندان با ایمپلنت دندان می‌پردازیم و سپس به بررسی دیگر روش‌های پر کردن جای خالی دندان خواهیم پرداخت.
مقایسه بریج و ایمپلنت
در این بخش دو روشی که امروزه طرفداران بیشتری دارند را با هم مقایسه می‌کنیم:
- هزینه: شاید مهم‌ترین بخشی که افراد را در تصمیم‌گیری تحت تاثیر قرار می‌دهد قیمت تمام شده هر روش است. ایمپلنت دندان در قیاس با بریج روش گران قیمتی برای به دست آوردن یک دندان جدید است دلیل آن هم مواد مصرفی در ساخت آن است.
- دوام: ایمپلنت به دلیل استفاده از مواد مرغوب و روش کاشت مستحکم دوام زیادی دارد. ماندگاری مدل‌های با کیفیت آن مادام‌العمر است. بریج ماندگاری متوسطی دارد، به سادگی ممکن است از جا دربیاید و هر چند سال یکبار نیاز به تجدید خواهد داشت.
- طول زمانی درمان: روند ایمپلنت چند مرحله‌ای است و بین هر مرحله بازه بهبودی چند ماهه در نظر گرفته می‌شود. این فرایند می‌تواند تا یک سال هم طول بکشد. بریج ولی بازه زمانی بسیار کوتاه‌تری برای ساخت و اتصال نیاز دارد بنابراین می‌تواند انتخاب مناسبی برای افرادی که عجله دارند باشد.
- تهاجمی بودن: از آنجا که وضعیت سلامت همه افراد مشابه نیست، یک طرح درمان نمی‌تواند برای همه مناسب باشد. افرادی هستند که دچار بیماری‌های خاص هستند یا داروهایی مصرف می‌کنند که مانع ترمیم استخوان می‌شود. ایمپلنت برای این دسته از متقاضیان مناسب نیست و پل دندانی(بریج) می‌تواند جایگزین بهتری باشد. بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، دیابتی که در شرایط کنترل‌شده نباشد، پریودنتال، اختلالات سیستم ایمنی و پوکی استخوان شدید هم مانع اجرای صحیح ایمپلنت است. افرادی که قادر نیستند الکل و سیگار را در دوره درمان ترک کنند نیز بهتر است از بریج به جای ایمپلنت استفاده کنند. الکل و سیگار در طول دوره درمان، روند بهبود را مختل می‌کند.
- درگیری سایر دندان‌ها: یکی از موارد مهم در تمامی فرایندهای درمانی دندان‌ها این است که تا حد امکان از آسیب به دندانهای دیگر پیشگیری شود. در این زمینه ایمپلنت گزینه بسیار خوبی است. ایمپلنت به صورت مجزا اجرا می‌شود و هیچ دندان دیگری را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. ابزار بریج از این لحاظ در نقطه مقابل است. برای اتصال در دهان متوسل به دندانهای کناری می‌شود که مستلزم تراشیدن آن‌ها خواهد بود و از طرفی با اتصال یکپارچه، مانع تمیز شدن دندانهای درگیر می‌شود و این دندان‌ها به سادگی دچار پوسیدگی و آسیب می‌شوند. البته چنانچه دندانهای حمایت‌کننده تعمیر حداکثری شده و نیازمند روکش باشند، بریج می‌تواند انتخاب خوبی باشد. همزمان فضای خالی پر می‌شود و دو دندان جانبی نیز صاحب روکش می‌شوند.
روش‌های پر کردن جای خالی دندان
دندانی که از دست می‌رود و جای خالی آن باقی می‌ماند می‌تواند عمل جویدن را مشکل کند، نحوه صحبت کردن را تحت تاثیر قرار دهد و مانع تمیز شدن سایر دندان‌ها شود. عارضه مهمتر آن، تحلیل لثه و جابجایی دندانهای موجود است. تغییر مکان دندان‌ها موجب انحراف آن‌ها شده و در نهایت فرد نیازمند ارتودنسی خواهد شد. همه این‌ها موجب لبخندی نازیبا خواهد شد که بر روی اعتماد به نفس فرد تاثیر منفی خواهد گذاشت. رها کردن فضای خالی میان دندان‌ها بدترین انتخاب پس از کشیدن دندان است.
در حال حاضرپنج روش برای اشغال فضای خالی باقی‌مانده ناشی از کشیدن دندان توسط متخصصین دندان، انجام می‌شود:
- فلیپر(Flipper)
- پروتزهای دندان قابل جدا شدن (Removable partial dentures)
- بریج‌های با حمایت دندان (Tooth supported bridge)
- بریج‌های با حمایت ایمپلنت (Implant supported bridge)
- ایمپلنت‌های دندانی (Dental implants)
فلیپر
فلیپر در واقع یک ریتینر به همراه یک یا دو دندان مصنوعی برای استفاده در کوتاه مدت است. برای زمانی که زخم‌های مربوط به ایمپلنت بهبود می‌یابند، به طور موقت از فلیپر استفاده می‌شود؛ به همین دلیل مواد استفاده شده در ساخت آن کیفیت بالایی ندارند و به راحتی دچار تغییر رنگ می‌شود.
پروتز دندان
پروتز تکه‌ای همانند دندان مصنوعی ولی فقط برای بخشی از فک طراحی و ساخته می‌شود. اندازه آن از فلیپر بزرگتر است زیرا چندین دندان را شامل می‌شود. در حالی که فلیپر برای پوشاندن فاصله یک یا دو دندان است، پروتز تکه‌ای برای پوشاندن سه دندان و بیشتر طراحی می‌شود چه این دندان‌ها در یک ردیف باشند و چه در کنار هم قرار نداشته باشند.
بریج با حمایت دندان
اگر چند دندان کنار هم از دست رفته باشند پل دندان می‌تواند انتخاب مقرون به صرفه‌ای باشد. این ابزار یک عدد یا چند عدد دندان غیر واقعی به‌هم پیوسته است که به دندانهای واقعی کناری متصل می‌شود. برای این هدف، یک یا دو دندان‌کناری تراشیده می‌شوند تا بریج روی آن سوار شود و بخش فاقد دندان لثه با این پل به هم متصل می‌شود. البته در انواع جدیدتر بریج اتصال پل به دندانهای اصلی با چسیاندن دو باله کوچک انجام می‌شود و نیازی به روکش کردن دندانهای کناری نیست؛ با این حال دندانهای کناری باز هم درگیر خواهند بود و امکان اینکه به خوبی مسواک شوند و یا با نخ دندان تمیز شوند را نخواهند داشت. جنس مواد مصرفی برای ساخت این دندان‌ها ترکیبی از فلز، پورسلن (Porcelain) و سرامیک‌ها می‌باشد تا نتیجه نهایتی به لحاظ زیبایی ظاهری راضی‌کننده باشد.
بریج با حمایت ایمپلنت
در این روش، مشابه بریج دندانی، وسیله‌ای شامل چند دندان مصنوعی قالب‌گیری و آماده می‌شود منتها به جای اتصال به دندانهای واقعی به ایمپلنت‌ها(دندانهای کاشته شده) متصل می‌شود و دندانهای اصلی را درگیر نمی‌کند.
ایمپلنت دندان
در حال حاضر بهترین روش موجود برای پر کردن جای خالی دندان از دست رفته ایمپلنت است. در این متد یک پیچ تیتانیومی در فک قرار می‌گیرد تا به عنوان ریشه‌ی دندان از دست رفته ایفای نقش کند. با گذشت مدتی فرآیند یکپارچگی استخوانی طی شده و پایه ایمپلنت جزء ساختار یکپارچه استخوان می‌شود و به این شکل در جای خود محکم می‌شود. با طی موفقیت‌آمیز این مرحله متخصص تاج دندانی که از قبل در آزمایشگاه با رنگ و شکل متناسب آماده شده است را روی پایه قرار می‌دهد. این اتصال قوی به استخوان فک باعث می‌شود دندان ایمپلنت شده کاملا مشابه دندانهای اصلی باشد و ماندگاری آن حتی از دندانهای واقعی نیز بیشتر خواهد بود. میتوان از مواد دیگری با مقاومت بیش از تیتانیوم هم استفاده کرد ولی تیتانیوم ازین جهت انتخاب شده‌است که به شدت بایوکامپتیبل(Biocompatible) است یعنی به ندرت ممکن است از طرف بدن پس زده شود.
در روش ایمپلنت متقاضی باید ساختار فک سالم داشته باشد. چنانچه مدت مدیدی از کشیدن دندان گذشته باشد بافت استخوانی فک تحلیل رفته و ضعیف می‌شود. در این وضعیت امکان ایمپلنت وجود ندارد و باید ایتدا عمل پیوند استخوان انجام شود. در متداول‌ترین روش پیوند استخوان، مواد پیوندی داخل حفره دندانی قرار می‌گیرد تا پایه محکمی برای اتصال ایمپلنت ایجاد شود. در روش‌های دیگر از استخوان عقبی فک برای پیوند استفاده می‌شود. در شرایطی که فرد استخوان مناسبی نداشته باشد از استخوان‌های دیگر برای پیوند استفاده می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله به مقایسه کامل ایمپلنت دندان با بریج دندان پرداختیم. امیدواریم اطلاعاتی که در این مطلب ارائه کردیم، برای شما مفید واقع شده باشد و در تصمیم‌گیری میان این دو روش، به جمع بندی مطلوبی دست پیدا کرده باشید.