متفورمین - عوارض - تداخل - نحوه مصرف metformin
متفورمین نوعی داروی خوراکی برای کنترل قند خون و کنترل دیابت است . metformin همراه با رژیم غذایی و ورزش برای کنترل دیابت نوع 2 در بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرد .متفورمین گاهی همراه با انسولین نیز استفاده می شود ولی از این دارو برای درمان دیابت نوع 1 نمی توان استفاده کرد .
در زمان تجویز متفورمین metformin ، در صورتی که هریک از شرایط زیر را دارید به پزشک اطلاع دهید .
- اگر بیماری کلیوی دارید
- در صورتی که نیاز به هرنوع سی تی اسکن و عکس برداری با اشعه ایکس دارید
- اگر سطوح کتون در خون یا ادرار شما بالا است
- اگر بیماری قلبی دارید / اگر دچار نارسایی احتقانی قلبی هستید
- اگر هرگونه مشکلات کبدی دارید
- در صورتی که تحت درمان با انسولین هستید
- اگر باردار هستید و یا تصمیم به حاملگی دارید
- در صورتی که در دوران شیردهی هستید و به نوزاد شیر می دهید .
در برخی از افراد بالای 65 سال ، مصرف متفورمین metformin باعث بروز یک بیماری جدی بنام اسیدوز متابولیک می شود . احتمال بروز این مشکل در صورتی که مشکلات کلیوی ، کبدی ، قلبی ، سابقه حمله قلبی ، سکته مغزی داشته باشید بیشتر است . همچنین مصرف الکل در دوره درمان با متفورمین می تواند این خطر را افزایش دهد .
مصرف متفورمین در دوران بارداری
در دوران بارداری و حاملگی ، بسیار مهم است که قند خون مادر تحت کنترل باشد . در ماههای مختلف بارداری ، نیاز بدن شما به مصرف متفورمین تغییر می کند و باید دوز مصرف توسط پزشک تنظیم و مشخص شود .اگر در دوره مصرف متفورمین متوجه بارداری خود شدید ، به پزشک اطلاع دهید .
مصرف متفورمین در دوران شیردهی
مشخص نیست که آیا متفورمین از طریق شیر مادر به بدن نوزاد منتقل می شود یا خیر . در صورت مصرف متفورمین نباید به نوزاد شیر بدهید . در هر صورت طبق نظر پزشک رفتار کنید .
عوارض مصرف متفورمین
متفورمین مانند سایر داروهای می تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد . شما ممکن است هیچ کدام از این عوارض را تجربه نکنید و یا چندین عارضه به صورت همزمان در شما مشاهده شود . در زمان مصرف متفورمین ، در صورتی که هرگونه نشانه ای از آلرژی مشاهده کردید سریعا با اورژانس تماس بگیرید . نشانه های حساسیت به متفورمین می تواند شامل این موارد باشد : خارش و قرمز شدن چشم ، آبریزش بینی ، زکام ، خشک شدن دهان و زبان و گلو ، تورم زبان و لب ، خارش پوست ، تنگی نفس و ...
سایر عوارض جانبی مصرف متفورمین عبارتند از :
- درد عضلات / احساس ضعف / خستگی / بی حوصلگی
- تنگی نفس / مشکل تنفس / کاهش عمق نفس / کم آوردن نفس در بالا رفتن از پله ها و پایین آمدن از شیب تند
- احساس سرگیجه / سردرد / مشکل در حفظ تعادل / مشکل تعادل در تغییر وضعیت از خوابیده و نشسته به حالت ایستاده
- درد معده / سوزش سردل / تهوع / استفراغ /
- کاهش و یا افزایش ضربان قلب / آریتمی قلبی
- افت قند خون
- کاهش ادرار / تکرر ادرار / تغییر رنگ ادرار / سوزش در زمان دفع ادرار / کم شدن فشار ادرار / قطع شدن
- افزایش اشتها / چاقی و افزایش وزن
- تاری دید / سیاهی رفتن چشم / دیدن هاله نور در اطراف اجسام / مشکل در تشخیص رنگ
- مشکل خواب / دیدن کابوس های شبانه / حرف زدن در خواب
- و ...
توجه : در دوره مصرف متفورمین ممکن است پزشک شما ، ویتامین B12 تجویز کند . مصرف این ویتامین دقیقا باید به مقدار تعیین شده توسط پزشک باشد
در صورت فراموش کردن مصرف متفورمین چه کنم ؟
در صورتی که مصرف یک وعده از متفورمین را فراموش کرده اید به محض یاداوری ، قرص خود را مصرف کنید . توجه داشته باشید که مصرف متفورمین با وعده غذایی باشد . اگر به زمان مصرف بعدی نزدیک می شوید ، دوز فراموش شده را رها کنید .
در صورت مصرف بیش از حد متفورمین چه کنم ؟
در صورتی که به اشتباه و یا به قصد خودکشی با قرص متفورمین ، مقدار زیادی از این دارو مصرف کرده اید ، سریعا با اورژانس تماس بگیرید . مسمومیت با متفورمین می تواند بسیار خطرناک باشد و عوارض جانبی شدیدی در پی دارد . همچنین مصرف بیش از حد متفورمین می تواند باعث بروز اسیدوز لاکتیک ناشی از مصرف متفورمین شود که شدیدا کشنده است و می تواند باعث مرگ شود . خودکشی نمایشی با متفورمین ، روش مناسبی برای جلب توجه نیست
چه داروهایی با متفورمین تداخل دارند ؟
برخی از داروها می توانند با متفورمین تداخل ایجاد کرده و باعث بروز عوارض جانبی ناخواسته شوند . ممکن است با تغییر زمان مصرف این داروها بتوان از تداخل دارویی جلوگیری کرد . برای این کار حتما با پزشک مشورت کنید و در زمان تجویز متفورمین تمام داروهایی که در حال مصرف کردن هستید را به پزشک اطلاع دهید .
برخی از داروهایی که با متفورمین تداخل دارند عبارتنداز :
- آسپرین / استامینوفن / ایبوپروفن / دیکلوفناک و...
- دلوکستین یا سیمبالتا / ایمی پرامین / آمی تریپتیلین و ...
- روغن ماهی (امگا 3 اسیدهای چرب اشباع نشده)
- سیتاگلیپتین
- لانتوس ( انسولین گلارژین)
- فوروزماید
- لیپوفیکس (آتورواستاتین)
- پره گابالین (pregabalin) یا لیریکا (Lyrica)
- متوپرولول
- اسموپرازول esomeprazole
- پلاویکس (کلوپیدوگرل)
- مونتلوکاست
- لووتیروکسین
- آلپرازولام
- و...
توجه : متفورمین با گریپ فروت و آب گریپ فروت تداخل دارد و می تواند باعث عوارض جانبی ناخواسته بانند افت شدید قند خون شود .
استفاده از قرص متفورمین برای بارداری
آیا متفورمین تاثیری در تخمک گذاری ، بارداری و قاعدگی دارد ؟
میزان اثربخشی متفورمین را بر تخمک گذاری و بارداری در زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن سیترات مورد بررسی قرار گرفته است . به نظر می رسد که استفاده از متفورمین در بیماران مقاوم به کلومیفن سیترات در القا تخمک گذاری و بارداری موثر باشد ولی وجود عوارض گوارشی بعنوان عامل بازدارنده در مصرف این دارو نیز باید مدنظر قرار گیرد.
تهیه و ترجمه اختصاصی / گروه سلامت / pamuh.com
توجه : عوارض و موارد مصرف و توصیه های مصرف هر دارویی ممکن است به مرور زمان دچار تغییر شود . این نوشته در تاریخ ۹۶/۱۰/۱۸ منتشر شده است و ممکن است بعد از این تاریخ یافته های جدیدی از عوارض و موارد مصرف این دارو به دست آمده باشد که کاملا با این مقاله منطبق نباشد . این مقاله فقط جهت اطلاع رسانی و افزایش آگاهی بوده و این سایت هیچ مسئولیتی در مورد موارد سوء مصرف داروها ندارد . توصیه های این مقاله جایگرین تجویز و توصیه های پزشک نیست و شما باید به تجویز پزشک متخصص عمل کنید.