با سرطان خون مبارزه کنید - سرطان خون چگونه ایجاد می‌شود؟

لوکمی به سرطان خون و مغز استخوان گفته می‌شود که در آن سلول‌ها به طرز غیرطبیعی رشد می‌کنند و رشد آنها غیرقابل کنترل است. سرطان ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شود. اما سرطان خون به رشد غیرطبیعی سلول‌ها در مغز استخوان گفته می‌شود. این رشد سلول‌ها وارد جریان خون شده و باعث بروز علائمی خواهد شد. لوکمی مانند دیگر سرطان‌ها به شکل توده نبوده و در آزمایش‌های تصویربرداری دیده نمی‌شود. لوکمی در آزمایش خون مشخص می‌شود که بر اثر آن تعداد گلبول‌های سفید خون افزایش پیدا خواهد کرد. انواع مختلفی از سرطان خون وجود دارد، که برخی از انواع سرطان خون وجود دارد که در کودکان شایع است، و برخی از آنها در بزرگسالان شایع است. با سرطان خون مبارزه کنید

مغز استخوان چیست؟

مغز استخوان به بافت نرم و اسفنجی شکل گفته می‌شود که در بخش حفره مرکزی تمامی استخوان‌ها قرار دارد.در این بخش کوچک انواع مختلفی از سلول‌های خونی ساخته می‌شوند و مواد مغذی و دیگر منابع برای کمک به رشد این سلول‌ها نیز تامین می‌شود. سلول‌های خونی بدن ما را سالم نگه می‌دارند و عملکرد طبیعی خود را حفظ می‌کنند. به طور خاص، انواع مختلف سلول‌های خونی تولید شده در مغز استخوان عبارتند از:

• سلول‌های قرمز خون: این سلول‌ها اکسیژن و مواد مغذی دیگر را به تمامی بافت‌ها و اندام‌های بدن ارسال می‌کند.
• گلبول های سفید خون: این سلول‌ها با عفونت مبارزه می‌کنند.
• پلاکت‌ها: پلاکت‌ها نیز به لخته شدن خون کمک می‌کنند.

سرطان خون چگونه ایجاد می‌شود و بر روی بدن تأثیر می‌گذارد؟

سرطان خون در سلول‌های خونی در حال رشد در مغز استخوان شروع می‌شود. تمامی سلول‌های خونی به‌عنوان سلول‌های بنیادی خونساز شروع می‌شوند. سلول‌های بنیادی تا زمانی که به شکل بزرگسالی خود برسند مراحل متعددی از رشد را طی می‌کنند. ابتدا سلول‌های بنیادی خون به سلول‌های میلوئیدی یا سلول‌های لنفاوی تبدیل می‌شوند. اگر قرار باشد سلول‌های خونی به طور کاملاً طبیعی به رشد خود ادامه دهند، اشکال بالغ این سلول‌ها به شرح زیر است:

• سلول‌های میلوئید به گلبول های قرمز، پلاکت‌ها و انواع خاصی از گلبول‌های سفید خون تبدیل می‌شوند.
• سلول‌های لنفاوی به انواع خاصی از گلبول‌های سفید تبدیل می‌شوند.

در داخل مغز استخوان، سلول‌های خونی شروع به تکثیر کرده و به گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها تقسیم می‌شوند. فرد مبتلا به سرطان خون، یکی از این سلول‌های خونی به سرعت شروع به رشد و تکثیر می‌کند که این رشد و تکثیر غیرقابل کنترل است. این سلول‌های غیرطبیعی که سلول‌های لوسمی نامیده می‌شوند - شروع به تسخیر فضای داخل مغز استخوان می‌کنند. آنها انواع سلول‌های طبیعی را که در تلاش برای رشد هستند، حذف می‌کنند. برعکس سلول‌های خونی که مفید هستند، سلول‌های سرطانی دارای رشد غیرطبیعی و بی هدف هستند، و در این راستا انواع دیگر سلول‌ها یعنی (گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها) فضای کمی برای رشد پیدا خواهند کرد. همین امر سبب خواهد شد که سلول‌های طبیعی کمی در مغز استخوان ساخته و در خون آزاد شوند و سلول‌های سرطانی در خون آزاد شوند. بدون داشتن مقدار کافی سلول‌های خونی طبیعی، اندام‌ها و یافت‌های بدن فرد اکسیژن کافی را برای عملکرد صحیح دریافت نخواهد کرد، و بدن فرد نمی‌تواند در شرایطی که بدن دچار عفونت یا لخته خون شده است با آن مبارزه نماید.

چه چیزی باعث سرطان خون می‌شود؟

سرطان خون زمانی شروع می‌شود که DNA یک سلول در مغز استخوان تغییر می‌کند یا جهش می‌یابد و نمی‌تواند رشد کند و به طور طبیعی عمل کند. (DNA «کد دستورالعمل» رشد و عملکرد سلول است. بخش‌هایی از DNA ژن‌ها را می‌سازند که بر روی ساختارهای بزرگ‌تری به نام کروموزوم‌ها مرتب شده‌اند.) همه سلول‌هایی که از آن سلول جهش‌یافته اولیه ایجاد می‌شوند، DNA جهش‌یافته را نیز دارند. علت آسیب به DNA در وهله اول هنوز در تمامی موارد مشخص نبوده و دانشمندان توانسته‌اند تغییرات در کروموزوم‌های خاصی از بیماران مبتلا به انواع مختلف لوسمی را پیدا کنند.

چه افرادی در معرض ابتلا به سرطان خون هستند؟

اگرچه علت دقیق جهش DNA که منجر به سرطان خون می‌شود به طور کامل شناخته نشده است، دانشمندان عوامل خطر خاصی را کشف کرده‌اند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش دهد. این عوامل خطر عبارتند از:

• درمان قبلی سرطان با پرتودرمانی یا شیمی درمانی
• سابقه سیگار کشیدن یا کار با مواد شیمیایی صنعتی. بنزن و فرمالدئید از مواد شیمیایی سرطان‌زا هستند که در دود تنباکو و مصالح ساختمانی و مواد شیمیایی خانگی یافت می‌شوند. از بنزن در ساخت پلاستیک، لاستیک، رنگ، آفت کش ها، داروها و مواد شوینده استفاده می‌شود. فرمالدئید در مصالح ساختمانی و بسیاری از محصولات خانگی مانند صابون ها، شامپوها و محصولات پاک کننده یافت می‌شود.
• داشتن یک اختلال ژنتیکی مانند نوروفیبروماتوز، سندرم کلاین فلتر، سندرم شواچمن-دیاموند یا سندرم داون.
• سرطان خون ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. ممکن است به سرطان خون مبتلا شوید و هیچ یک از این عوامل خطر را نداشته باشید. در برخی از افراد نیز ممکن است یک یا چند مورد از این عوامل خطر را داشته باشید و هرگز به سرطان خون مبتلا نشوید.

بیماری سرطان خون واگیردار نیست. آیا سرطان خون ارثی است؟

آیا سرطان خون ارثی است؟

بله ممکن است. برای مثال اختلالات ژنتیکی مانند سندرم داون می‌تواند خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش دهد. دانشمندان همچنین جهش‌های ژنتیکی دیگری را یافته‌اند که می‌تواند این خطر را افزایش دهد.در شرایظی که یکی از بستگانتان به سرطان خون مبتلا باشد دقیقا به این معنا نیست که فرد یا اعضای خانواده‌ وی به سرطان خون مبتلا شود. در واقع، در بیشتر موارد، هیچ سابقه خانوادگی سرطان خون وجود ندارد. با این حال، اگر فرد یا یکی از اعضای خانواده شما یک بیماری ژنتیکی دارید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است آزمایش یا مشاوره ژنتیک را توصیه کند.

علائم سرطان خون چیست؟

علائم فرد به نوع سرطان خون وی بستگی دارد. با این حال، علائم و نشانه‌های رایج عبارتند از:

• به راحتی خسته شوید، انرژی کم، ضعف
• رنگ پوست رنگ پریده
• تب
• کبودی و خونریزی آسان. خونریزی بینی و خونریزی لثه. لکه های قرمز ریز در پوست. لکه های ارغوانی در پوست
• درد یا حساسیت استخوان یا مفاصل
• غدد لنفاوی متورم در گردن، زیر بغل، کشاله ران یا معده؛ طحال یا کبد بزرگ شده است.
• عفونت‌های مکرر
• کاهش وزن بدون برنامه‌ریزی
• عرق شبانه
• تنگی نفس
• درد یا احساس فشار زیر دنده‌ها در سمت چپ

به خاطر داشته باشید که اگر فرد به نوع مزمن لوکمی مبتلا باشد، ممکن است علائم قابل توجهی در مراحل اولیه این سرطان را تجربه نکند.

سرطان خون چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک ابتدا معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، سپس آزمایش خون را تجویز می‌کند و در صورت مشکوک بودن نتایج، آزمایش‌های تصویربرداری و  نمونه برداری از مغز استخوان را تجویز می کند. معاینه فیزیکی: پزشک درباره علائم فرد سوالاتی را می‌پرسد و غدد لنفاوی متورم را بررسی می‌کند. همچنین پزشک لثه‌های فرد بستگی دارد تا ببیند که آیا تورم یا خونریزی دارند یا خیر. کبودی یا بثورات پوستی قرمز کوچک و علائم بزرگ شدن طحال نیز بررسی می‌گردد. این بیماری در شرایط مزمن علائم زیادی ایجاد نخواهد کرد، و ممکن است فرد برخی علائم خفیف را تجربه کند. شمارش کامل خون(CBC): این آزمایش خون جزئیات مرتبط با گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را نشان خواهد داد. بررسی سلول‌های خونی: در این بررسی نوع و شکل سلول‌های خونی بررسی می‌شود. آزمایشات دیگر: برخی از آزمایشات وجود دارند که در آن ناهنجاری‌های کروموزومی و نشانگرهای دیگر که بر روی سلول وجود دارد قابل شناسایی هستند. بیوپسی مغز استخوان: در شرایطی که تعدادگلبول‌های سفید خون فرد غیرطبیعی باشد، پزشک نمونه‌ای از سلول‌ها از مغز استخوان می‌گیرد و در آزمایشگاه سلول‌های خونی مورد بررسی قرار می‌دهد. بیوپسی یک روش تشخیصی دقیق برای تشخیص است.

سرطان خون چگونه درمان می‌شود؟

درمان به نوع سرطان خون، سن و سلامت کلی فرد و اینکه آیا لوسمی به سایر اندام‌ها یا بافت‌ها گسترش یافته است، بستگی دارد. از انواع روش‌های درمانی سرطان خون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: شیمی درمانی: شیمی درمانی داروهایی هستند که بیمار آن را به صورت قرص مصرف یا به صورت وریدی تزریق خواهد کرد. این مواد سلول‌های سرطان خون را از بین خواهد برد یا از تقسیم و تکثیر آن جلوگیری خواهد کرد. پرتو درمانی: از پرتوهای قوی انرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی خون یا جلوگیری از رشد آن استفاده می‌کند. پرتوها نیز دقیقا به بخش‌هایی از بدن تابانده می‌شود که سلول‌های سرطانی در آن وجود دارد. ایمونوتراپی: این روش درمانی به این صورت است که از داروهای خاصی برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌کند. درمان هدفمند: از داروهایی خاص که بر روی ویژگی‌های خاص سلول‌های سرطانی متمرکز هستند باید استفاده کنید. پیوند مغز استخوان: در این روش سلول‌های خون‌ساز سرطانی که بر اثر شیمی درمانی یا پرتودرمانی از بین رفته‌اند باید با سلول‌های جدید و سالم جایگزین گردند. سلول درمانی: در روش سلول درمانی یا Cell Therapy از سلول‌های بنیادی و زنده برای بهبود بیماری‌های سخت و انواع سرطان استفاده می‌کند. در این شرایط سلول‌های زنده یا بنیادی به بیمار تزریق و این سلول‌ها جایگزین سلول‌های آسیب دیده خواهند شد.