لک صورت در بارداری - دلایل + روش های درمان و پیشگیری
در دوران بارداری بدن زنان دچار تغییرات گسترده ای می شود که می تواند باعث برخی از مشکلات سلامتی و پوستی شود.لک های بارداری صورت و حتی سایر نقاط بدن یکی از رایج ترین مشکلات دوران بارداری است که به دلیل تغییرات هورمونی معمولا در پیشانی ، روی گونه ها ، بینی و اطراف لب مشاهده می شود.این لک ها معمولا به دلیل تولید بیش از حد ملانین اتفاق می افتد که دلیل اصلی آن تغییرات سطح هورمون های زنانه است .
خوشبختانه با استفاده از برخی روش های خانگی و حتی گیاهی می توان از لک های بارداری جلوگیری کرد و در صورت ابتلا ، می توان با استفاده از این روش ها ، لک های بارداری را از بین برد .
لک صورت در بارداری - دلایل + روش های درمان و پیشگیری
لک های بارداری بر روی گونه و بینی
لک بارداری صورت بر روی بالای لب
لک بارداری بر روی پیشانی
لک صورت در بارداری - دلایل + روش های درمان و پیشگیری
لک بارداری (کلوآسما یا ملاسما) چیست؟
کلوآسما عبارتی است که برای ملاسما در دوران بارداری استفاده می شود.ملاسما از کلمه یونانی "melas" به معنی سیاه گرفته شده است و نوعی مشکل پوستی است که در آن لک های قهوه ای ، آبی (کبود) ، خاکستری و یا سفید بر روی پوست ظاهر می شود.شیوع این لکه ها در افراد سالم در حدود 1 درصد و در زنان باردار در حدود 50 الی 70 درصد است . البته دلیل اصلی افزایش این لک ها در دوران بارداری ناشناخته است و برخی از متخصصان آن را به تغییرات هورمونی شدید در دوران حاملگی نسبت می دهند.کلوآسما یا لک های بارداری چه شکلی هستند ؟
- لک های متقارن که به صورت اشکال نامنظم ایجاد شده اند
- لک های قهوه ای رنگ مایل به سیاه و یا سفید و یا صورتی
- این لک ها اکثر بر روی پیشانی ، بالای ابروها ، گونه ها ، بر روی بینی ، بالای لب و گاهی بر روی چانه مشاهده می شوند.
- این لک ها در 50 الی 80 درصد موارد بر روی پیشانی و بالای ابروها ایجاد می شوند. در برخی از موارد بر روی گونه ها ایجاد شده و از طریق بالای بینی به یکدیگر متصل می شوند. در مواردی نیز مشاهده شده است که لک های بارداری بر روی چانه ایجاد می شود.
- همچنین گونه ای بسیار نادر از کلوآسما وجود دارد که بر روی گردن ، زیر گوش و شانه ها ایجاد می شود
دلایل لک های بارداری (کلوآسما)
عوامل متعددی می تواند باعث بروز لک های بارداری شود ولی بسیاری از متخصصان اعتقاد دارند که کلوآسما در دوران بارداری به دلیل تغییرات شدید هورمونی اتفاق می افتد.علاوه بر این ، کلوآسما در بین زنانی که برای پیشگیری از بارداری قرص های هورمونی استفاده می کنند نیز دیده می شود.علاوه بر این مردانی که دچار سرطان پروستات هستند نیز ممکن است دچار لک هایی شبیه به لک های بارداری شوند. برخی از محققان اعتقاد دارند که افزایش هورمون استروژن می تواند ملانوسیت های تولید کننده ملانین در پوست را تحت تاثیر قرار داده و این سلول ها بیش از حد نیاز ملانین تولید می کنند که همین امر باعث ایجاد لک های بارداری می شود.قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش نیز می تواند دقیقا همین تاثیر را بر روی پوست داشته باشد. ملاسما در زنان باردار بیشتر از سایر افراد دیده می شود ولی مردان نیز می توانند دچار این مشکل شوند.حدود 10 درصد از کل موارد ابتلا به ملاسما در مردان دیده می شود.میانگین سن ابتلا به این لک های پوستی 20 الی 30 سالگی است و رنگ پوست در ابتلا به این مشکل پوستی تاثیری ندارد.داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به لک های پوستی می تواند احتمال ابتلا به ملاسما را افزایش دهد .این مشکل در نژاد آسیایی و اسپانیایی رایج تر است . لک های بارداری بر روی گونه و بینی
درمان لک های بارداری
برای درمان این لک های پوستی معمولا از روش های موضعی استفاده می شود که رایج ترین آنها عبارتند از :کرم هیدروکینون
یکی از رایج ترین کرم های موضعی برای درمان ملاسما ، کرم هیدروکینون است.از این کرم برای روشن تر کردن لکه های تیره پوست استفاده می شود.استفاده طولانی مدت از کرم هیدروکینون می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند پیگمانتاسیون (سفید شدن بیش از حد پوست) و یا اکرونوز (یا آلکاپتونوری) که نوعی تغییر رنگ پوست است ، شود.ژل آزلائيك اسيد
از ژل آزلائيك اسيد اغلب به عنوان جایگزین برای کرم هیدروکینون استفاده می شود.کرم اسید کوجیک
کرم اسید کوجیک که معمولا از نوعی قارچ تولید می شود در محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان آرام بخش پوست مورد استفاده قرار می گیرد.در برخی از افراد استفاده از کرم اسید کوجیک می تواند باعث درماتیت شده و پوست را در معرض آفتاب سوختگی قرار دهد .رتینوئید
از رتینوئید در درمان فوتوتراپی و برای جلوگیری از پیری پوست استفاده می شود.با این حال در برخی از موارد برای درمان لک های پوستی نیز از رتینوئید استفاده می شود و می تواند عوارضی مانند سوختگی ، خارش ، درماتیت و ... ایجاد کند.کورتیکواستروئیدهای موضعی
از کورتیکواستروئیدهای موضعی به دلیل خواص ضد التهابی آن معمولا برای درمان انواع مختلفی از مشکلات پوستی می توان استفاده کرد.از کورتیکواستروئیدهای موضعی همراه با کرم هیدروکینون برای سرکوب تولید ملانین استفاده می شود.(منبع)اسید گلیکولیک
اسید گلیکولیک نوعی پودر ساخته شده از کریستال است و در مواد آرایشی معمولا به عنوان لایه بردار پوستی نیز استفاده می شضود. بر طبق تحقیقات انجام شده در کشور هند ، رایج ترین درمان مورد قبول میان اکثر متخصصین پوست ، ترکیب کرم هیدروکینون با کورتیکواستروئیدهای موضعی و رتینوئید است . (منبع) علاوه بر این روش ها ، روش های دیگری مانند لیزر درمانی نیز وجود دارد که بسیاری از آنها در دوران بارداری توصیه نمی شوند.روش های خانگی برای پیشگیری و درمان لک های صورت در دوران بارداری
تغییرات پوستی شما در دوران بارداری به احتمال خیلی زیاد بعد از گذشت چند ماه از زایمان به حالت عادی باز خواهند گشت .توصیه می شود در دوران بارداری برای درمان لک های صورت از روش های شیمیایی و دارویی استفاده نکنید و یا حتما تحت نظر پزشک باشید چرا که می تواند برای شما و جنین عوارض جانبی در پی داشته باشد. با استفاده از برخی روش های ساده خانگی و سنتی می توانید از بسیاری از لک های پوستی دوران بارداری جلوگیری کرده و در صورتی که این لک ها ایجاد شده اند با استفاده از این زوش ها می توانید آنها را از بین ببرید . لک بارداری صورت بر روی بالای لب
1 ) از ویتامین C استفاده کنید
از آنجایی که ویتامین C خواص انتی اکسیدانی دارد می تواند به عنوان یک درمان خوب برای لک های پوستی و کلوآسما مورد استفاده قرار گیرد. بر طبق تحقیقات منتشر شده در مجله پوست هند ، ویتامین C می تواند از تولید رادیکال های آزاد در بدن جلوگیری کرده و اثرات اشعه ماوراء بنفش را بر روی پوست کاهش دهد.برای این منظور می توانید از محصولات حاوی ویتامین C استفاده کرده و یا از گیاهان دارویی حاوی این ویتامین استفاده کنید. در برخی از تحقیقات اشاره شده است که استفاده ترکیبی از ویتامین C همراه با ویتامین E می تواند تاثیرات این ویتامین را در درمان لک های بارداری بسیار افزایش دهد .2 ) از فلاونوئیدها استفاده کنید
فلاونوئیدها ترکیبات پلی فنولی هستند که خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهاب دارند و می توانند تولید ملانین ها را تنظیم کنند.شما می توانید با مصرف میوه ها و گیاهان حوای فلاونوئیدها ، از ایجاد لکه های پوستی تا حد زیادی پیشگیری کنید.3 ) از سرکه سیب استفاده کنید
سرکه سیب طبیعی می تواند برای پوست و رنگدانه های پوستی بسیار مفید باشد . سرکه سیب به عنوان نوعی تونر طبیعی عمل کرده و می تواند لکه های تیره صورت در دوران بارداری را کاهش دهد.اگر چه مطالعات زیادی در این مورد انجام نشده است ولی در یک آزمایش در سال 2016 مشخص شد که استفاده از سرکه سیب به صورت موضعی می تواند برای از بین بردن لکه های پوست صورت در دوران بارداری مفید باشد . برای استفاده از این خاصیت می توانید مقدار کمی سرکه سیب را با استفاده از پنبه بر روی لکه های صورت خود بمالید و بعد از 5 دقیقه با آب سرد و بدون ماده شوینده ، پاک کنید. برای افزایش خواص سرکه سیب می توانید به آن کمی اسانس لیمو و یا عصاره فندق نیز اضافه کنید.4 ) لوتئین بیشتری دریافت کنید
لوتئین نوعی آنتی اکسیدان کاروتنوئیدی است که در بدن به مبارزه با آسیب های رادیکال های آزاد کمک می کند.بر اساس تحقیقات اخیر ، لوتئین می تواند برای بهبود زخم های پوستی و همینطور برای درمان لک های دوران بارداری نیز مفید باشد.مصرف مکمل های حاوی لوتئین می تواند تا حد زیادی اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش و نور خورشید را بر روی پوست خنثی کند. با وجود اینکه محدودیت خاصی برای مصرف مکمل های حاوی لوتئین در دوران بارداری وجود ندارد ، پزشکان و متخصصان توصیه می کنند در دوران بارداری و شیردهی سعی کنید لوتئین را از طریق مصرف میوه ها ، گیاهان دارویی و سبزیجات دریافت کنید. (منابع لوتئین : اسفناج ، کلم بروکلی ، لوبیا سبز ، پاپایا و ...)5 ) روی مصرف کنید
مطالعات جدید در سال 2018 نشان داده است که بین سطوح پایین روی در بدن و ابتلا به ملاسما و لک های پوستی در دوران بارداری ارتباط معنی داری وجود دارد.با استفاده از این شواهد محققان اعتقاد دارند که کمبود روی می تواند در ابتلا به لک های پوستی در دوران بارداری موثر باشد. (منبع) توصیه می شود در دوران بارداری ، روی مورد نیاز بدن خود را از طریق رژیم غذایی مناسب دریافت کنید و در صورتی که به هر دلیلی قادر به این کار نیستید ، تحت نظر پزشک از مکمل های حاوی روی استفاده کنید.6 ) از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید
برای جلوگیری از ایجاد لک های پوست صورت در دوران بارداری بسیار مهم است که از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش خودداری کنید.برای این منظور در دوران حاملگی می توانید به صورت منظم از کرم های ضد آفتاب مناسب با پوست خودتان استفاده کنید و یا کرم ضد آفتاب خانگی تهیه کنید. در صورتی که دچار آفتاب سوختگی شده اید می توانید از ژل آلوئه ورا برای درمان سریع تر آن استفاده کنید. در هنگام انتخاب کرم ضد آفتاب بسیار دقت کنید و توصیه می شود کرمی را انتخاب کنید که کمترین میزان مواد شیمیایی را دارد. در نظر داشته باشید که هیچ کرم ضد آفتابی وجود ندارد که بیش از دو الی سه ساعت ماندگاری داشته باشد. به همین دلیل اگر به صورت طولانی مدت در معرض نور خورشید هستید توصیه می شود کرم ضد آفتاب خود را همراه داشته باشید. تهیه کرم ضد آفتاب خانگی یک گزینه بسیار مناسب و جایگزین برای کرم های ضد آفتاب شیمیایی است .7 ) از اسانس لیمو استفاده کنید
ترکیبات موجود در اسانس لیمو خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی دارند و می توانند در بدن به مهار رادیکال های آزاد کمک کنند.این رادیکال های آزاد می توانند باعث ایجاد لک های پوستی و پیری زود رس پوست و بروز چین و چروک پوست شوند .برای استفاده از این خاصیت می توانید چند قطره اسانس لیمو را با کمی روغن نارگیل مخلوط کرده و بر روی لک های صورت خود بمالید و بعد از 5 الی 10 دقیقه با آب سرد بشویید و خشک کنید. ولی توجه داشته باشید که اسانس لیمو می توانید حساسیت پوست نسبت به نور خوشید را افزایش داده و باعث آسیب پوستی شود. فقط زمانی باید از این روش استفاده کنید که دور از نور آفتاب هستید.نکته بسیار مهم : برخی از روش های دارویی و گیاهی در دوران بارداری می تواند برای سلامت جنین و مادر بسیار مضر باشد. در این دوران قبل از مصرف هرگونه داروی شیمیایی یا گیاهی حتما باید با پزشک خود مشورت کنید. حتما مطمئن شوید که به گیاهان دارویی حساسیت نداشته باشید .
در ادامه این مطلب به برخی از سایر روش های درمان لک های بارداری اشاره شده است ولی شما به هیچ عنوان مجاز به خوددرمانی نیستید و قبل از استفاده از هرکدام از این روش ها باید با پزشک خود مشورت کنید.
روش های درمان لک های پوستی با گیاهان دارویی
1 ) از آب لیمو استفاده کنید
آب لیمو طبیعی و تازه یکی از بهترین روش های درمان لکه های پوستی و بخصوص لک های صورت در دوران بارداری است .آب لیمو سرشار از ویتامین C است که می تواند برای بهبود رنگ لایه های بیرونی پوست بسیار مفید باشد.برای استفاده از این خاصیت می توانید آب لیمو را بر روی محل لک مالش داده و بعد 10 دقیقه با ماده شوینده ملایم بشویید.و یا می توانید از روش پیشنهادی زیر استفاده کنید.- آب لیموی تازه را با کمی عسل طبیعی و اصل مخلوط کرده و بر روی لک های پوستی بمالید و بر روی ان به مدت 15 دقیقه حوله گرم قرار دهید و بعد از آن با آب ملایم بشویید.
- می توانید آب لیمو را با زردچوبه مخلوط کنید ولی توجه داشته باشید که استفاده از این روش می تواند باعث ایجاد لک های زرد رنگ بر روی پوست شود که به این راحتی ها قابل پاک کردن نیست و با شستشو نیز به راحتی از بین نمی رود .
لک بارداری بر روی پیشانی