انواع روغن ها و اسانس های گیاهی + رایج ترین خواص و فواید آنها

انواع روغن ها و اسانس های گیاهی + رایج ترین خواص و فواید آنها روغن های گیاهی از هزاران سال قبل در فرهنگ ها و کشورهای مختلف جهان برای اهداف دارویی و درمانی و زیبایی مورد استفاده قرار می گرفته است .فوایدی مانند خاصیت ضد افسردگی ، آنتی بیوتیک طبیعی ، ضد عفونی کنندگی ، مرطوب کنندگی ، ضد ویروسی ، آرامبخشی و بسیاری از سایر خواص بی نظیر این روغن های گیاهی باعث شده است که در حال حاضر نیز استفاده از اسانس ها و روغن های گیاهی طرفداران بسیار زیادی داشته باشد . علاوه بر این معمولا روغن های گیاهی بسیار ارزان تر از داروهای شیمایی هستند و عوارض جانبی داروهای شیمیایی را ندارند.روغن های گیاهی معمولا از استخراج و یا تقطیر قسمت های مختلفی از گیاه مانند : دانه ، گلبرگ ، ریشه ، ساقه ، برگ ، پوست و رزین های گیاهی تولید می شوند .در صورتی که روغن گیاهی اصل ، طبیعی و بدون تقلب تولید شود در برخی از موارد حتی یک قطره از این روغن می تواند اثرات بسیار قوی و بالایی داشته باشد.

خواص و فواید روغن های گیاهی و طبیعی

در ادامه این مطلب به برخی از رایج ترین روغن های گیاهی و طبیعی همراه با برخی از فواید انها اشاره شده است.توجه داشته باشید که برای نام بردن فواید و خواص هر یک از این روغن ها نیاز به مطلب جداگانه و مفصل تری است و در این مطلب فقط به صورت خلاصه و تیتر وار به این خواص اشاره خواهد شد. به تنظیم و تعادل هورمون های ضروری بدن کمک می کنند

1 ‌) تعادل هورمونی بدن

برخی از روغن های گیاهی این توانایی را دارند که به تنظیم و تعادل هورمون های ضروری بدن کمک کنند. هورمون هایی مانند استروژن، پروژسترون، کورتیزول، تیروئید و تستوسترون که نقش بسیار موثری در سلامت بدن انسان دارند.روغن هایی مانند روغن مریم گلی و روغن آویشن می توانند سطح استروژن و پروژسترون را در بدن تراز کنند.هرگونه تغییر در هورمون های استروژن و پروژسترون می تواند باعث مشکلاتی مانند اختلال در باروری و سندرم تخمدان پلی کیستیک و همچنین اختلال و بی نظمی در دوره قاعدگی زنان شود. روغن گل سرخ نیز تاثیر بسیار زیادی بر روی میزان هورمون استروژن در بدن زنان دارد.از این روغن می توان در دوران یائسگی برای کاهش علائم یائسگی استفاده کرد.این روغن می تواند سطح هورمون کورتیزول را کاهش داده و به کاهش استرس و بهبود خلق و خو و همچنین کاهش علائم افسردگی کمک کنند.این روغن می تواند سطح هورمون تستوسترون را در بدن مردان افزایش داده و به تقویت قوای جنسی مرد کمک کند.(منبع)

2 ) تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش عفونت ها

بسیاری از روغن های گیاهی خاصیت ضد التهابی ، ضد ویروسی ، ضد باکتری ، ضد عفونی کننده و ضد قارچی دارند و می تواند برای تقویت سیستم ایمنی بدن نیز بسیار مفید باشند.مواد شیمیایی موجود در این روغن ها مانند: ترپن ها، استرها، فنول ها، اترها و کتون ها  می توانند با مبارزه با پاتوژن هایی که سلامت بدن را تهدید می کنند ، به بهبود و پیشگیری از بسیاری از بیماری ها کمک کنند.برخی از روغن های گیاهی که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند عبارتند از : روغن پونه،اسانس لیمو ، روغن اکالیپتوس ، روغن بنفشه . روغن نعناع ، روغن دارچین و ... مطالعات زیادی نشان داده است که روغن ها و اسانس های گیاهی می تواند بر روی بسیاری از پاتوژن های ویروسی ، قارچی و باکتریایی موثر باشند. از جمله :استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین ،هلیکوباکتر پیلوری و عفونت های کاندیدا آلبیکنس . از آنجایی که در حال حاضر مقاومت باکتریایی نسبت به آنتی بیوتیک ها به یک تهدید جدی تبدیل شده است ، استفاده از این روغن ها و اسانس های طبیعی می تواند بدون ایجاد مقاومت باکتریایی ، به درمان بسیاری از عفونت های بدن کمک کند. به عنوان مثال روغن پونه کوهی دارای خواص قدرتمند ضد ویروسی و آنتی بیوتیک است و مطالعات آزمایشگاهی نشان داده کارواکرول و تیمول موجود در روغن پونه کوهی می تواند سنتز و رشد انواع مختلفی از باکتری های بیماری زا را مهار کند. به بهبود عملکرد سیستم گوارش بدن کمک می کند

3 ) به بهبود عملکرد سیستم گوارش بدن کمک می کند

یکی دیگر از خواص خوب و مفید روغن ها و اسانس های گیاهی کمک به هضم است.برخی از روغن ها به کاهش مشکلات معده ، سوء هاضمه ، اسهال ، اسپاسم معده کمک می کنند.همچنین برخی از این روغن ها با افزایش آنزیم های گوارشی باعث تسهیل تجزیه و جذب مواد مغذی ، چربی ها و پروتئین های مورد نیاز بدن می شوند. برای مثال زنجبیل برای مشکلات گوارشی و بهبود سلامت سیستم گوارشی بدن بسیار مفید است.روغن زنجبیل می تواند باعث تخلیه معده در افراد مبتلا به سوء هاضمه شود.از سوی دیگر روغن زنجبیل گاز و نفخ را کاهش داده و تعوع و شکم درد را تسکین می دهد.(منبع) اسانس و روغن نعناع نیز یکی دیگر از روغن های طبیعی برای کمک به سیستم گوارشی بدن است.مطالعات نشان داده است که روغن نعناع می تواند روند هضم پروتئین را بهبود بخشد.برخی از روغن های مفید برای هضم عبارتند از : روغن رازیانه ، روغن فلفل سیاه

4 ) افزایش سطح انرژی بدن

یکی دیگر از خواص جالب روغن های گیاهی افزایش انرژی بدن و حتی بهبود عملکرد ورزشی است .برخی از این روغن ها خواص تحریک کنندگی دارد و می تواند اکسیژن رسانی به عضلات و حتی مغز را افزایش دهند.در یک مطالعه مشاهده شده است که روغن نخود فرنگی می تواند غلظت اکسیژن خون را افزایش داده و به بهبود عملکرد مغز و افزایش تمرکز و کاهش خستگی کمک کند. برخی از سایر اسانس هایی که سطح انرژی و تمرکز را افزایش می دهند عبارتند از  : اسانس لیمو ، اسانس گریپ فروت ، اسانس اکالیپتوس ، اسانس رزماری

5 ) بهبود عملکرد مغز

روغن ها و اسانس های گیاهی می توانند برای سلامت مغز و بهبود قدرت شناخت مفید باشند.در تحقیقات بسیاری مشاهده شده است که استفاده از روغن های گیاهی می تواند برای برخی از بیماری های عصبی مانند آلزایمر و زوال عقل مفید باشد .به نظر می رسد آنتی اکسیدان های قدرتمند موجود در روغن های گیاهی می توانند با رادیکال های آزاد موجود در بدن مبارزه کرده و با کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب بدن به بهبود عملکرد مغز کمک کنند. برخی از روغن های گیاهی نیز بر روی یادگیری ، حافظه و توانایی تمرکز فرد موثر هستند.روغن هایی مانند روغن نعناع می توانند تمرکز حواس فرد را در طولانی مدت افزایش دهند.روغن اسطوخودوس نیز می تواند برای افرادی که مشکل تمرکز حواس دارند بسیار مفید باشد . این روغن ها معمولا خاصیت آرامبخش دارند و استرس و اضطراب بدن را کاهش داده و باعث بهبود کیفیت خواب می شوند. فواید روغن ها و اسانس های گیاهی توانایی کاهش استرس و اضطراب

6 ) کاهش استرس و اضطراب

یکی از شناخته شده ترین و رایج ترین فواید روغن ها و اسانس های گیاهی توانایی کاهش استرس و اضطراب آنهاست . روغن اسطوخودوس ، روغن بابونه رومی ، روغن ترنج ، روغن یلانگ یلانگ ، روغن گل سرخ ، روغن پوست نارنج ، روغن نعناع و بسیاری از روغن های دیگر می توانند خاصیت آرامبخشی داشته باشند. در یک آزمایش بالینی مشخص شد که استنشاق اسانس گل رز به مدت 4 هفته می تواند تاثیر قابل توجهی در بهبود خلق و خو و کاهش استرس افراد تحت درمان با همودیالیز داشته باشد . استفاده از رایحه درمانی به عنوان مکمل درمان برای کاهش اضطراب و افسردگی بعد از زایمان می تواند بسیار موثر باشد .برای این مورد اثرات روغن گل رز و روغن اسطوخودوس مورد بررسی قرار گرفته است .همچنین در یک مطالعه در سال 2014 مشخص شده است که رایحه درمانی برای سالمندانی که دچار درد مزمن ، افسردگی و ناامیدی هستند می تواند اثرات مفیدی داشته باشد .

7 ) کاهش درد

طبق تحقیقات اخیر ، رایحه درمانی با استفاده از اسانس های طبیعی می تواند تاثیرات خوبی در کاهش درد داشته باشد. اثر اسانس گل رز و اسانس اسطوخودوس برای کاهش دردهای بعد از زایمان مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج مثبتی به دست آمده است . روغن ها و اسانس های گیاهی به دو صورت می توانند باعث تسکین درد شوند . به صورت موضعی و به صورت استنشاقی . برای مثال تاثیرات روغن اسطوخودوس + روغن فلفل سیاه برای درمان درد گردن مورد بررسی قرار گرفته و نتایج مثبتی به دست امده است . بهترین روغن های برای کاهش درد عبارتند از : روغن فلفل تند ، روغن اسطوخودوس ، روغن نخود فرنگی ، روغن بابونه ، روغن اکالیپتوس ، روغن رزماری ، روغن اویشن ، روغن نعناع ، روغن زردچوبه ، روغن زنجبیل و ... برای سلامت پوست و مو مفید هستند

8 ) برای سلامت پوست و مو مفید هستند

استفاده از روغن های طبیعی و گیاهی یکی از بهترین روش ها برای حفظ سللامت پوست و مو است .این روغن های گیاهی ارزان هستند و معمولا عوارض جانبی روغن ها و محصولات آرایشی شیمیایی را ندارند.این روغن ها و اسانس های گیاهی می توانند پوست تحریک شده را آرام کنند ، از ایجاد چین و چروک های پوستی جلوگیری کنند ، علائم پیری را به تعویق بیاندازند ، از ایجاد جوش و آکنه جلوگیری کنند ، روند درمان جای جوش را تسریع کنند ، از ایجاد لکه های مربوط به افزایش سن جلوگیری کنند و بسیاری از فواید و خواص دیگر . این روغن ها همچنین می تواند به بهبود بیماری های التهابی پوست مانند لوپوس ، درماتیت ، پسوریازیس و سایر بیماری های پوستی که با زخم همراه هستند کمک کنند . علاوه بر این مطالعاتی وجود دارند که نشان می دهند استفاده از اسانس ها و روغن های گیاهی می تواند از ریزش مو جلوگیری کرده ، سرعت رشد موها را افزایش داده و حتی باعث رشد مجدد مو شوند.در یک مطالعه در سال 2015 اثر بخشی روغن رزماری بر روی مبتلایان به الوپسی آندروژنیک یا طاسی با الگوی مردانه در مردان و زنان مورد برسی قرار گرفت .این افراد به دو گروه تقسیم شدند و یک گروه به مدت 6 ماه داروی مینوکسیدیل (که برای درمان ریزش مو استفاده می شود) و گروه دوم در طی همان دوره از روغن رزماری استفاده کردند . نتیجه این آزمایش نشان داد که اثر درمانی روغن رزماری تقریبا مشابه داروی مینوکسیدیل بوده و در هر دو گروه رشد مجدد مو و کاهش ریزش مو مشاهده شد با این تفاوت که گروهی که داروی مینوکسیدیل دریافت کرده بودند دچار خارش پوست سر شده بودند . بهترین اسانس ها و روغن های گیاهی برای پوست و مو عبارتند از : روغن اسطوخودوس ، روغن بابونه ، روغن نعناع ، روغن درخت چای ، روغن رزماری

9 ) سم زدایی بدن

امروزه به دلیل سبک زندگی غلط همه ما در معرض استنشاق مواد شیمایی و مضر هستیم که می تواند سمیت بدن ما را افزایش داده و برای سلامت عمومی بدن بسیار مضر باشد . روغن های گیاهی می توانند برای سم زدایی بدن به ما کمک کنند.برخی از روغن ها به عنوان ادرار آور عمل می کنند و با افزایش میزان ادرار ، باعث دفع سموم بدن از طریق ادرار می شوند . برخی از روغن هایی که به سم زدایی بدن کمک می کنند عبارتند از : روغن لیمو ،اسانس گریپ فروت ، جعفری ، چای سبز ، نعناع و زنجبیل با استفاده از این ضدعفونی کننده های گیاهی می توانید هوای اتاق و یا محیط کار خود را نیز سم زدایی کنید. بر خلاف بسیاری از خوش بو کننده های شیمیایی که به مرور زمان می توانند برای سلامت عمومی بدن مضر باشند ، خوش بو کردن محیط با استفاده از اسانس های گیاهی علاوه بر این که هیچ گونه عوارض جانبی در پی ندارد ، می تواند هوای محیط اطراف شما را نیز پاک سازی کند .

10 ) برای کاهش سردرد مفید هستند

برخی از روغن های طبیعی به عنوان درمان طبیعی برای سردرد و حتی میگرن می توانند مورد استفاده قرار گیرند. در یک آزمایش ، اثز بخشی اسانس اسطوخودوس در کاهش دردهای میگرنی مورد آزمایش قرار گرفت .در این آزمایش مشخص شد که استنشاق 15 الی 20 دقیقه اسانس اسطوخودوس در هوای محیط ، تاثیر معنی داری بر کاهش سردرهای میگرنی دارد. علاوه بر اسطوخودوس روغن های دیگری نیز می توانند این خاصیت  را داشته باشند. مانند : نعناع ، اکالیپتوس ، رزماری و...

11 ) مشکلات خواب را رفع می کنند

برخی از روغن ها و اسانس هاس طبیعی و گیاهی می توانند برای درمان بسیاری از اختلالات خواب مورد استفاده قرار گیرند.بخصوص روغن اسطوخودوس به دلیل اینکه خاصیت آرامبخشی بسیار  بالایی دارد می تواند در این مورد بسیار مفید و موثر باشد. در ادامه این مطلب به خواص برخی از معروف ترین روغن ها و اسانس های گیاهی به صورت سریع و تیتر وار اشاره شده است .

روغن های گیاهی مفید برای پوست ، مو  و زیبایی

• برای درمان جوش : می توانید از مخلوط روغن درخت چای و عسل طبیعی استفاده کنید. چند دقیقه صورت را با این ترکیب ماساژ داده و بعد با آب سرد بشویید . از این روش می توانید سه بار در هفته استفاده کنید .
• کاهش علائم پیری پوست : سه بار در روز از اسانس بنفشه استفاده کنید. بعد از سه هفته ، به مدت 1 هفته به پوست خود استراحت دهید. از این روش می توان برای جلوگیری از ایجاد لکه های پوستی بر اثر افزایش سن استفاده کرد.
• برای داشتن پوستی شفاف و روشن : روغن درخت چای را با روغن نارگیل مخلوط کرده و هفته ای یک بار بعد از حمام بر روی پوست خود به مدت 5 دقیقه بمالید و بعد با آب سرد بشویید .
• استفاده به عنوان روغن ماساژ : از روغن اسطوخودوس ، روغن نارگیل ، روغن زیتون ، روغن بابونه می توانید به عنوان روغن ماساژ استفاده کنید .
• به عنوان خوشبو کننده بدن : می توانید اسانس اسطوخودوس را به آب اضافه کرده و بر روی پوست بدن اسپری کنید .
• برای خوشبو کردن نفس و دهان : می توانید روغن نعناع را 1 الی دو دقیقه در دهان قرقره کنید.
• رفع کبودی پوست : روغن اسطوخودوس را با روغن نارگیل و یا روغن زیتون مخلوط کرده و بر روی محل کبود شده بمالید
• برای درمان جای نیش حشرات : بر روی آن روغن اسطوخودوس بمالید .
• برای درمان آفتاب سوختگی : روغن اسطوخودوس را با ژل آلوئه ورا مخلوط کرده و بر روی محل آفتاب سوختگی بمالید .
• کاهش سلولیت : 5 قطره روغن اسانس گریپ فروت را با دو قاشق غذا خوری روغن نارگیل مخلوط کرده و به مدت 15 الی 20 دقیقه بر روی محل سلولیت ماساژ داده و سپس با آب گرم بشویید. از این روش می توانید 4 بار در روز به مدت سه هفته استفاده کنید و بعد از آن یک هفته به پوست خود استراحت داده و دوباره تکرار کنید.
• برای کاهش چین و چروک پوست : 5 قطره اسان رزماری و 5 قطره اسانس اسطوخودوس را با کمی روغن حامل مانند روغن نارگیل و یا روغن زیتون مخلوط کرده و بر روی محل چین و چروک به مدت 20 دقیقه ماساژ دهید .
• به عنوان ضد عرق و دئودورانت طبیعی : برای مردان ترکیب روغن نارگیل با اسانس چوب سدر و روغن گل میخک و برای زنان روغن نارگیل با روغن اسطوخودوس و روغن درخت چای
• جوان سازی پوست : به اب وان حمام خود روغن اسطوخودوس و نمک اپسوم و نمک دریا اضافه کنید .
• تسکین خارش اگزما و پسوریازیس : از روغن و یا اسانس اسطوخودوس همراه با یکی از روغن های حامل مثل روغن نارگیل و زیتون استفاده کنید.
• درست کردن اسکراپ صورت : یک چهارم فنجان ماست را با یک چهارم فنجان آرد ذرت ، 5 قطره اسانس اسطوخودوس ، اسانس گریپ فروت و روغن نارگیل مخلوط کرده و استفاده کنید.
• رفع بوی بد پا : چند قطره اسانس لیمو و اسطوخودس را به کاسه بزرگ آب اضافه کرده و پاهای خود را بشویید .
• برای نرم کردن موها : 15 قره روغن نارنج (یا پرتقال) را با 5 قطره اسانس اسطوخودوس و کمی روغن نارگیل مخلوط کرده و کمی آب گرم به آن اضافه کنید و ترکیب به دست آمده را به شامپوی خود اضافه کرده و استفاده کنید.
• برای افزایش ضخامت مو : روغن رزماری را به شامپوی خود اضافه کنید .
• حفظ سلامت پوست سر : برای افزایش سلامت پوست سر و جلوگیری از خارش آن ، روغن اسطوخودوس و روغن چوب سدر را به شامپوی خود اضافه کنید.
• نرم کردن لب : برای نرمی لب و جلوگیری از ترک خوردن لب می توانید از روغن نارگیل + موم زنبور عسل + روغن اسطوخودوس استفاده کنید.
• برای تقویت ناخن : برای افزایش سلامت ناخن ها و جلوگیری از شکستن ناخن می توانید از روغن اسطوخودوس + اسانس لیمو  همراه با روغن ویتامین E استفاده کنید.
• به عنوان عطر : می توانید از اسانس گل یاسمن و روغن اسطوخودوس به عنوان عطر زنانه و اسانس اسطوخودوس + روغن گل میخک به عنوان عطر مردانه استفاده کنید.
• ساخت شامپوی گیاهی خانگی : می توانید از روغن اسطوخودوس + روغن رزماری + شیر نارگیل یا آب نارگیل + ژل آلوئه ورا استفاده کنید.
• ساخت کرم ضد آفتاب : مخلوطی از روغن نارگیل+اکسید روی + اسانس اسطوخودوس
• سفید کردن دندان : اسانس لیمو + روغن نارگیل + توت فرنگی له شده ..از این ترکیب به عنوان خمیر دندان استفاده کنید.

خواص روغن های گیاهی برای سلامت چشم

1. کاهش درد عضلات چشم : چشم های خود را ببنید و با ترکیب روغن اسطوخدوس +  روغن نارگیل ، چشم ها را به مدت 5 دقیقه ماساژ دهید .
2. رفع حساسیت و قرمز شدن چشم : اسانس بنفشه و اسطوخودوس را به صورت خود بمالید و بعد از 20 دقیقه بشویید.

سایر خواص

• درد مفصل : اسانس اسطوخودوس را با روغن نارگیل و یا روغن بابونه مخلوط کرده و ماساژ دهید
• درمان آسم : رایحه درمانی با ترکیب اسانس اسطوخودوس + روغن گل نخود فرنگی + روغن نارگیل
• کاهش درد گردن : ماساژ گردن با استفاده از ترکیب روغن زنجبیل + روغن فلفل تند + روغن نارگیل
• افزایش گردش خون : به آب وان حمام خود اسانس گریپ فروت اضافه کنید
• کاهش سرفه ,: بخور اسانس اکالیپتوس
• کاهش افسردگی : اسانس گل رز و اسطوخودوس را در هوای اتاق پخش کنید
• کاهش تب : اسانس اکالیپتوس + اسانس اسطوخودس را در یک کاسه آب بریزید و با استفاده از حوله و یا پارچه ، خیس کرده و بر روی پیشانی بگذارید .
• رفع بیحوصلگی صبحگاهی : روغن نارگیل و روغن لیمو را مخلوط کرده و به گردن خود بمالید
• درمان بیماری حرکت : روغن نخود فرنگی + روغن اسطوخودوس + زنجبیل را بر روی گردن و سینه خود بمالید. بوی اسطوخودوس نیز می تواند کمک کننده باشد.
• کاهش دردهای قاعدگی : دو قطره اسانس مریم گلی + اسانس رزماری + روغن اسطوخدوس را بر روی شکم و کمر خود مالش دهید .
• آرامبخش : 4 قطره اسانس بابونه + اسطوخودوس + نخود فرنگی را مخلوط کرده و بو کنید و به هوای اتاق اسپری کنید.
• درمان بی خوابی: کمی اسانس اسطوخودس به بالش خود بمالید و یا در هوای اتاق اسپری کنید .
• کاهش وزن : روغن گریپ فروت + زنجبیل + دارچین را به سالاد خود اضافه کنید .
• ضد عفونی کننده هوا : اسانس دارچین را با آب مخلوط کرده و در هوای اتاق اسپری کنید.
• از بین بردن بوی نقاشی ساختمان : بوی نقاشی ساختمان می تواند برای بدن بسیار مضر باشد . اگر به تازگی اتاق خود را رنگ کرده اید برای کاهش اثرات سمی این بو می توانید روغن نعناع و اکالیپتوس را به کمی آب اضافه کرده و در هوای اتاق اسپری کنید.
• تمیز کننده فرش : روغن درخت چای را به پودر شستشوی فرش اضافه کنید
• خوش بو کردن اتاق پذیرایی : اسانس گل داودی + گل رزماری + اسانس پرتقال را با آب مخلوط کرده و در هوای اتاق پذیرایی اسپری کنید.
• از بین بردن بوی غذا در آشپزخانه : اسانس گل میخک + اسانس دارچین + اسطوخودوس را با آب مخلوط کرده و اسپری کنید.