دلایل پایین آمدن هموگلوبین خون - 13 روش برای افزایش هموگلوبین خون
دلایل پایین آمدن هموگلوبین خون - 13 روش برای افزایش هموگلوبین خون
دلایل پایین آمدن هموگلوبین خون
دچار خستگی دائمی و مدام هستید؟حال و حوصله انجام کارهای روزانه را ندارید ؟ این می تواند یکی از علائم کاهش سطح هموگلوبین خون باشد.کاهش سطح هموگلوبین مشکل شایعی است که بر روی کیفیت زندگی فرد تاثیر بسیار منفی می گذارد.سطح هموگلوبین خون را می توان با تغییر سبک زندگی و تغییر رژیم غذایی افزایش داد .در این مطلب از سایت ، به دلایل و علائم کاهش سطح هموگلوبین خون و روش های خانگی و طبیعی برای افزایش سطح هموگلوبین خون اشاره شده است .
هموگلوبین چیست ؟
هموگلوبین پروتئین غنی از آهن است. هموگلوبین اکسیژن را از ریه دریافت کرده و از طریق جریان خون به سلول ها و بافت های بدن می رساند.هر پروتئین هموگلوبین می تواند چهار مولکول اکسیژن را با خود حمل کند.یکی دیگر از وظایف هموگلوبین ، انتقال CO2 از سلول ها و بافت های بدن به ریه است .سطح هموگلوبین خون را می توان از طریق آزمایش خون مشخص کرد.هموگلوبین در برگه آزمایش خون معمولا با نام Hb یا به صورت‌های مختلف HGB،Hg، یا Hgb نوشته می شود.سطح نرمال هموگلوبین در مردان 13/5 الی 18 گرم در دسی لیتر و در زنان 12 الی 16 g / دسی لیتر و در کودکان بر حسب سن متفاوت است . سطح هموگلوبین بالاتر از 16/5 dl/g می تواند نشانه ای از غلیظ بودن خون یا پلی سیتمی باشد.سطح هموگلوبین پایین تر از 12 گرم در دسی لیتر نیز می تواند نشانه کم خونی باشد.کاهش سطح هموگلوبین و کم خونی در حال حاضر بسیار شایع است (مخصوصا در زنان و کودکان).بسیاری از مردم با وجود داشتن علائم کم خونی ، توجهی به آن نمی کنند و معمولا این علائم را به کار بیش از حد و یا تغییرات فصلی نسبت می دهند. کاهش سطح همولگوبین در خون می تواند باعث کاهش اکسیژن رسانی به اندام های بدن شده و باعث بروز هیپوکسی در قلب ، عضلات و مغز شود.این مورد در زنان و به ویژه زنان باردار می تواند عوارض شدیدتری در پی داشته باشد. مانند: زایمان زودرس ، مشکل تغذیه جنین و حتی مرگ جنین و مادر در زمان زایمان طبیعی.بنابراین تشخیص به موقع کاهش سطح هموگلوبین خون بسیار مهم است .رایج ترین دلایل کاهش سطح هموگلوبین خون
- کمبود هموگلوبین به دلیل کمبود آهن » یکی از رایج ترین دلایل کاهش سطح هموگلوبین خون به دلیل کمبود آهن بدن است.این می تواند به دلیل مشکل جذب آهن ، مشکلات تغذیه و حتی خونریزی باشد .قاعدگی ، حاملگی و زایمان نیز می تواند باعث کاهش آهن بدن شود.
- کمبود هموگلوبین به دلیل کاهش ویتامین و مود مغذی » زمانی که بدن به میزان کافی مواد مغذی و ویتامین هایی مانند ویتامین B12 یا فولات دریافت نمی کند می تواند باعث تغییر شکل گلبول های قرمز خون شود که باعث می شود میزان اکسیژن رسانی به بافت ها و سلول های بدن دچار اختلال شود.
- کاهش تعداد گلبول های قرمز به دلیل مشکلات خود ایمنی که در این حالت سیستم ایمنی بدن به سلول های قرمز خون حمله کرده و باعث کاهش سطح سلول های قرمز خون می شود.
- خونریزی داخلی
- کمبود هموگلوبین خون به دلیل داشتن سلول های داسی شکل که نوعی بیماری ژنتیکی است .
- کاهش سطح هموگلوبین خون می تواند به دلیل برخی از مشکلات و بیماری ها مانند مشکلات کلیوی ، شیمی درمانی و سرطان باشد.
رایج ترین علائم کاهش سطح هموگلوبین خون
-
خستگی و بی حوصلگی دائمی
-
رنگ پریدگی
-
تنگی نفس
-
درد قفسه سینه
-
سوزن سوزن شدن / مورمور شدن / گزگز کردن
-
تمایل به به خوردن چیزهای غیر معمول
-
مشکل تمرکز کردن
چه کسانی بیشتر در معرض کمبود هموگلوبین خون هستند؟
هر کسی می تواند در معرض این مشکل باشد ولی برخی از افراد بیشتر احتمال دارد که دچار این مشکل شوند مانند :- سالمندان
- کسانی که رژیم غذایی و تغذیه مناسبی ندارند.
- زنان باردار
- زنان و دختران به دلیل داشتن دوره های قاعدگی و از دست دادن خون در زمان پریود ، بیشتر در معرض کمبود هموگلوبین خون هستند.
- افرادی که ورزش های سنگین و با شدت زیاد انجام می دهند
- افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی
- کسانی که بیماری کبدی دارند
- کسانی که به مشکلات تیروئید دچار هستند
- افراد سیگاری و معتاد
- و...
13 روش برای افزایش هموگلوبین خون
روش هایی برای افزایش سطح هموگلوبین خون
1 ) مکمل آهن دریافت کنید
یکی از اولین و سریعترین راه های افزایش سطح هموگلوبین خون ، مصرف مکمل های آهن است.آهن یکی از مهمترین مواد معدنی مورد نیاز بدن است که در تشکیل هموگلوبین خون نقش اساسی دارد.آهن تشکیل دهنده میوگلوبین است که به حمل اکسیژن از طریق جریان خون به بافت ها و سلول ها کمک می کند.افراد بزرگسال روزانه 14 میلیگرم آهن نیاز دارند. با مصرف غذاها و خوراکی های غنی از آهن می توانید سطح هموگلوبین خون را افزایش دهید. خوراکی هایی مانند: جگر ، گوشت گاو ، میگو ، توفو ، اسفناج ، آجیل ، آناناس ، خرما ، زردآلو ، کشمش ، انجیر ، آلو ، دانه های کدو تنبل و ...با این حال اگر شما به هر دلیلی قادر به دریافت آهن مورد نیاز بدنتان از طریق رژیم غذایی نیستید ، مصرف مکمل های آهن تحت نظر پزشک می تواند انتخاب مناسبی باشد.معمولا باید روزانه 8 الی 18 میلیگرم آهن مصرف کنید تا مطمئن شوید میزان مورد نیاز بدنتان تامین می شود. مصرف مکمل های آهن می تواند عوارض جانبی مانند : ناراحتی روده ، شکم درد ، دل پیچه ، سوزش سر دل و حرکات غیر عادی روده در پی داشته باشد.مطلب مرتبط : فارماتون چیست ؟
2 ) مصرف ویتامین C را افزایش دهید
ویتامین C مانند برخی از سایر ویتامین ها ، در بدن تولید نمی شود و بدن ما نمی تواند این ویتامین را برای مصارف بعدی ذخیره کند.کمبود ویتامین c می تواند باعث کم خونی و کاهش سطح هموگلوبین خون شود.همچنین مصرف ویتامین C می تواند میزان جذب آهن را افزایش دهد.علاوه بر این ، مصرف ویتامین c می تواند به تولید گلبول های قرمز خون کمک کند.بهترین منابع ویتامین C سبزیجات و میوه ها هستند .مانند : پرتقال ، نارنج ، گریپ فروت ، نارنگی ، کلم بروکلی ، چیلی ، اسفناج ،توت فرنگی ، گیلاس ، زغال اخته ، انگور و ... در صورتی که به هر دلیلی قادر به دریافت ویتامین C مورد نیاز بدن خود از طریق خوراکی ها نیستید ، مصرف مکمل های حاوی ویتامین C می تواند انتخاب مناسبی باشد.3 ) اسید فولیک دریافت کنید
دریافت فولات یا اسید فولیک یکی از موثرترین روش های افزایش سطح هموگلوبین بدن است .فولات نوعی ویتامین محلول در آب است که بدن ما قادر به ذخیره سازی آن نیست .حداکثر زمانی که اسیدفولیک در بدن ذخیره می شود 4 ماه است.بنابراین ما نیاز داریم که به صورت روزانه از طریق رژیم غذایی فولات مورد نیاز بدن خود را دریافت کنیم .کم خونی ناشی از کاهش فولات (اسید فولیک) زمانی پیش میاید که کاهش سطح اسید فولیک باعث بوجود امدن گلبول های قرمز غیرطبیعی می شود که نمی تواند به طور کامل وظایف خود را انجام دهد. برای جلوگیری از بیماری های مادر زادی جنین ، پزشکان به مادران باردار و زنانی که قصد حاملگی دارند توصیه می کنند که مکمل های اسید فولیک مصرف کنند.با مصرف خوراکی هایی مانند ماهی ، تخم مرغ ، جو ، کلم بروکلی ، آجیل و ... می توانید فولات مورد نیاز بدن خود را تامین کنید و در صورتی که به هر دلیلی قادر به دریافت میزان کافی از فولات نیستید می توانید تحت نظر پزشک ، مکمل های اسید فولیک دریافت کنید.مطلب پیشنهادی : فواید مصرف مکمل ول وومن
4 ) ویتامین B12 دریافت کنید
روش بعدی برای افزایش سطح هموگلوبین خون ، دریافت میزان مناسب ویتامین B12 است.ویتامین B12 در ساخت سلول های جدید در بدن نقش موثری دارد.از طریق یک رژیم غذایی اصولی و مناسب می توان میزان ویتامین B12 مورد نیاز بدن را تامین کرد.کمبود ویتامین B12 در بدن می توان منجر به کاهش سطح هموگلوبین و کاهش سطح گلبول های قرمز خون و سایر مشکلات مانند آسیب های عصبی ، بیماری های قلبی ، مشکلات معده و روده ، سرطان ، پیری زود رس و ... شود . برخی از منابع دریافت ویتامین B12 عبارتند از:گوشت ، ماهی ، پنیر ، شیر ، تخم مرغ و... به دلیل این که ویتامین B12 معمولا در مواد خوراکی گیاهی وجود ندارد و یا بسیار کم است ، افرادی که گیاه خوار هستند در معرض کمبود ویتامین B12 قرار دارند.در صورتی که به هر دلیلی قادر به دریافت ویتامین B12 از طریق خوراکی ها و رژیم غذایی روزانه خود نیستید می تواند تحت نظر پزشک از مکمل ها ویتامین B12 استفاده کنید.5 ) مصرف غذاهایی که باعث اختلال در جذب آهن می شوند را محدود کنید
جذب آهن از رژیم غذایی تحت تاثیر عوامل زیادی قرار می گیرد.برای مثال اگر در حال حاضر ذخایر آهن موجود در کبد و مغز استخوان شما زیاد باشد ، بدن میزان خیلی کمی از آهن موجود در خوراکی ها را جذب می کند. علاوه بر این مصرف برخی از غذاها و خوراکی ها می تواند میزان جذب آهن را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از خوراکی ها و مواد غذایی که باعث کاهش جذب اهن می شوند عبارتند از:- خوراکی های سرشار از کلسیم
- مواد غذایی سرشار از فسفر
- قهوه و چای
- خوراکی های حاوی اگزالات
- خوراکی های حاوی گلوتن
6 ) از برگ گزنه استفاده کنید
گزنه گیاهی سرشار از آهن است و اغلب برای درمان آرتریت مورد استفاده قرار می گیرد.همان طور که قبلا اشاره شد ، آهن نقش بسیار مهمی در تولید و جذب هموگلوبین دارد.از دیگر فواید برگ گزنه می توان به درمان عفونت های دستگاه ادراری ، درمان برخی از حساسیت ها ، بهبود توانایی جنسی ، درمان یبوست و سو هاضمه اشاره کرد.7 ) شکلات تیره بخورید
اگر شما عاشق شکلات و بخصوص شکلات تیره و تلخ هستید ، خوش بحالتان !!!شکلات تیره می تواند بخوبی سطح هموگلوبین خون را به صورت طبیعی افزایش دهد.هر 100 گرم شکلات تیره ی 80 درصد ، می تواند 90 درصد آهن مورد نیاز روزانه بدن را تامین کند.8 ) سیب بخورید
خوردن سیب می تواند باعث حفظ سطح هموگلوبین خون شود.سیب مقدار خوبی آهن دارد .مطلب پیشنهادی : تعبیر خواب سیب
9 ) چغندرقند
چغندرقند به دلیل داشتن آهن ، اسید فولیک ، پتاسیم و فیبر ، برای کسانی که دچار کم خونی ناشی از کمبود آهن هستند بسیار مفید است .10 ) ورزش کنید
ورزش سبک و منظم می تواند سطح هموگلوبین بدن را به تدریج افزایش دهد.در زمان ورزش کردن به دلیل اینکه بدن شما به اکسیژن بیشتری نیاز دارد ، میزان تولید هموگلوبین در بدن افزایش پیدا می کند.11 ) داروهای مصرفی خود را بررسی کنید
مصرف برخی از داروها می تواند باعث کاهش سطح هموگلوبین بدن شود.در صورتی که دچار کم خونی شده اید ، داروهای مصرفی خود را بررسی کرده و با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است پزشک شما ، داروهای دیگری برایتان در نظر بگیرد. برخی از داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح هموگلوبین خون شوند عبارتنداز :- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مخصوصا اگر به صورت منظم و طولانی مدت استفاده شوند .
- سفالوسپورین‌ها / داپسون / لوودوپا / لووفلوکساسین / متیل دوپا / نیتروفورانتوئین
- پنی سیلین / آزیترومایسین / مترونیدازول / سفیکسیم / تتراسایکلین / جنتامایسین
- آسپرین / پلاویکس / وارفارین / استامینوفن / ایبوپروفن
- و....
12 ) الکل مصرف نکنید
مصرف نوشیدنی های الکلی می تواند تولید گلبول های قرمز خون را دچار اختلال کند .نوشیدن مکرر و منظم نوشیدنی های الکلی در دراز مدت می تواند باعث کاهش هموگلوبین خون و کم خونی شود.این احتمال در زنان بیشتر از مردان است .13 ) اريتروپويتين تزریق کنید
با پزشک خود درباره تزریق اريتروپويتين صحبت کنید. اريتروپويتين نوعی هورمون است که توسط کلیه ها برای تحریک تولید گلبول های قرمز خون توسط مغز استخوان ، تولید می شود.زمانی که سطح اکسیژن خون کاهش پیدا می کند ، کلیه ها با ترشح هورمون اريتروپويتين مغز استخوان را برای تولید گلبول های قرمز خون تحریک می کند. توصیه های بیشتر :- غذاهای حاوی گلوتن کمتر مصرف کنید
- مصرف ماکارونی و نان را افزایش دهید
- بعد از زایمان و در زمان قاعدگی و پریود غذاهای سرشار از آهن مصرف کنید
- حمام آب سرد برای افزایش گردش خون و تحریک تولید هموگلوبین مفید است
- 2 ساعت قبل و بعد از خوردن غذاهای حاوی آهن ، چای و قهوه نخورید
- غذاهای حاوی کلسیم و اگزالات را به صورت متعادل مصرف کنید
- به صورت منظم آزمایش خون بدهید