مهم ترین تداخل بین داروها که گاهی میتواند باعث مرگ شود !
در این مقاله تعدادی از مهمترین تداخلات دارویی آورده شده است . این اطلاعات میتواند برای بیمار ، پزشک و داروخانه مفید باشد و از ایجاد عوارض جانبی شدید و ناخواسته و در برخی موارد ، از مرگ بیمار ، جلوگیری کند . تداخل داروها میتواند با تغییر متابولیسم آنزیم های سیتوکروم P-450 ، عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار داده و عوارض جانبی ناخواسته ایجاد کند .
1 - تداخل داروی فلوکستین و فنلزین سولفات (ناردیل )
تداخل این دو دارو میتواند به نوعی سندرم مرکزی سروتونین (به انگلیسی: Serotonin syndrome) [1]منجر شود . این سندرم با عوارضی مانند تغییرات وضعیت ذهنی ، افسردگی شدید ، تاکی کاردی و مرگ همراه است . این علائم به سرعت و با مصرف تنها 1 الی 2 دوز از فلوکستین و فنلزین سولفات آغاز خواهد شد و سریعا گسترش می یابد .
همچنین احتمال بروز این سندرم با مصرف همزمان هر نوع مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOI) میتواند بروز کند . مانند مصرف فنلزین به صورت همزمان با : دکسترومتورفان، مپریدین .
2 - تداخل دارویی دیگوکسین و کینیدین
مصرف همزمان این دو دارو میتواند عوارض کشنده ای به همراه داشته باشد . این تداخل میتواند منجر به افزایش سطح غلظت دیگوکسین در بیش از 90٪ بیماران شود . تاثیرات این افزایش میتواند : تهوع ، استفراغ و حتی مرگ باشد . کینیدین همچنین میزان دفع دیگوکسین از طریق ادرار را کاهش داده و سبب افزایش غلظت دیگوکسین در خون شده و عارضه گلیکوزید قلبی ایجاد میکند .
3 - تداخل دارویی سیلدنافیل و مونونیترات ایزوسورباید
سیلدنافیل و ویاگرا به شدت می تواند عوارض جانبی مخرب مونونیترات ایزوسورباید را افزایش دهد . این تداخل می تواند باعث افزایش شدید گانوزین مونوفسفره سیکل و قطره های دراماتیک در فشار خون شود . همچنین مصرف همزمان سیلدنافیل ( ویاگرا ) و نیتروگلیسیرین نیز همین تاثیر را دارد و میتواند بسیار خطرناک باشد .-
4 - تداخل دارویی کلرید پتاسیم و اسپیرونولاکتون
مصرف همزمان کلرید پتاسیم و اسپیرونولاکتون میتواند منجر به هیپوکالمی [+] شود . هیپوکالمی ناشی از تداخل این دو دارو بسیار جدی و حاد بوده و میتواند باعث نارسای قلبی و مرگ شود . بیمارانی که دچار اختلال کلیوی هستند بیشتر تحت تاثیر این تداخل دارویی قرار می گیرند .
5 - تداخل دارویی کلونیدین و پروپرانولول
مصرف این دو دارو به صورت همزمان میتواند باعث افزایش شدید و ناگهانی فشار خون شود . کلونیدین سیستم عصبی سمپاتیک را از مغز سرکوب می کند . این فعالیت منجر به کاهش مقادیر نورآفرین فین در دسترس در شکاف سیناپسی نورون آدرنر می شود.گیرنده های بتا-2 هنگامی که پروپرانولول مصرف می شود، مسدود می شود . بدن نمی تواند این پاسخ را جبران کند و در عرض 24 تا 72 ساعت، یک افزایش شدید فشار خون اتفاق می افتد .
6 - تداخل دارویی وارفارین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
مصرف وارفارین با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) میتواند باعث بروز خونریزی داخلی مرگبار در دستگاه گوارشی شود . تداخل دارویی بین وارفارین و دیفلونیزال-Diflunisal میتواند به خونریزی GI یا حتی خونریزی مرگبار منجر شود . در این موارد معمولا استامینوفن جایگزین مناسبی برای دیفلونیزال میباشد و تداخل دارویی کم خطر تری با وارفارین دارد .
7 - تداخل دارویی تئوفیلین و سیپروفلوکساسین
مصرف تئوفیلین همزمان با سیپروفلوکساین ( و داروهای مشابه مانند : کلاریترومایسین، اریترومایسین، فلووکسامین و سایمتیدین ) میتواند باعث بروز بیماری سمیت تئوفیلین (Theophylline) شود . این بیماری بسیار جدی بوده و گاهی باعث مرگ می شود . علائم بیماری سمیت تئوفیلین (Theophylline) میتواند شامل این موارد باشد : سردرد ، سرگیجه ، افزایش شدید فشارخون ، تکی کاردی ، تشنج و ..
8 - تداخل دارویی پیموزاید و کتوکونازول
مصرف همزمان پیموزاید و کتوکونازول میتواند فاصله QT را افزایش دهد و باعث آریتمی بطنی (torsades de pointes) شود . ترکیب پیموزید با کتوکونازول میتواند شدیدا کشنده باشد و عوارض جانبی بسیار شدیدی در پی دارد .تداخل دارویی پیموزاید و کتوکونازول منجر به افزایش قابل توجهی در سطوح سرم پیموزاید می شود. مصرف پیموزاید با داروهایی مانند آنتیروکونازول، کلاریترومایسین، اریترومایسین، دیلیتازیم و نافازودون ، نیز میتواند عوارض مشابهی ایجاد کند .
9 - تداخل دارویی متوترکسات و پروبنسید
مصرف همزمان متوترکسات و پروبنسید میتواند میزان متوترکسات را 2 تا 3 برابر افزایش دهد . این افزایش میتواند باعث مسمومیت متوترکسات شود . علائم این مسمومیت میتواند شامل این موارد باشد : اسهال، استفراغ، دیافراسیون و نارسایی کلیه که ممکن است منجر به مرگ شود . این تداخل دارویی متوترکسات با پنی سلین ها نیز ایجاد میشود . مانند : آموکسی سیلین، کربن سیلین ، آمپی سیلین و ... سوالات مرتبط
سندرم مرکزی سروتونین چیست ؟
یک واکنش ناسازگاری دارویی تهدید کننده حیات بیمار محسوب میشود و اثری قابل پیشبینی از طرف فعالیت بیش از اندازه گیرندههای سروتونرژیک در سیستم عصبی مرکزی و سایر گیرندههای سروتونین در سراسر بدن محسوب میگردد
تاکی کاردی چیست ؟
بیشتر شدن تعداد ضربان قلب به بیشازحد بهنجار را که عموماً بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه است تُندتپشی یا تاکیکاردی (Tachycardia) میگویند.
گلیکوزید قلبی چیست ؟
گلیکوزیدهای قلبی با افزایش نیروی انقباض عضلانی منجر به افزایش برون ده قلبی می شوند. این افزایش در نیروی انقباض عضلانی به وسیله ی افزایش میزان یون کلسیم (Ca+2) در عضلات حاصل می شود